Zëvendësimi i mishit të kuq me dietën e peshkut mund të shpëtojë 750,000 jetë në vit

Ushqimi/Dieta

Gazeta Express

15/04/2024 21:36

Një studim i ri thotë se konsumimi i harengës dhe sardeles në vend të mishit të kuq mund të shpëtojë deri në 750,000 jetë në vit. Mund të zvogëlojë gjithashtu prevalencën e paaftësisë për shkak të sëmundjeve si diabeti i shkaktuar nga dieta e keqe.

Sëmundjet jo të transmetueshme të lidhura me mishin e kuq dhe të përpunuar shkaktuan 70 për qind të të gjitha vdekjeve në mbarë botën në vitin 2019. Sëmundjet koronare, goditja në tru, diabeti dhe kanceri i zorrëve përbënin 44 për qind të totalit.

Peshqit si harenga dhe sardelet, të njohura si peshq foragjere, janë të pasur me vajra omega-3 që mund të parandalojnë sëmundjet koronare, si dhe janë të pasur me kalcium dhe vitaminë B12. Për momentin, tre të katërtat e këtyre peshqve janë kapur nga vendet më të varfra në jugun global, por përdoren si ushqim për peshqit në ferma për të prodhuar peshk për tregjet jashtë shtetit. Por vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme, ku këta peshq janë të lirë dhe të shumtë, shpesh kanë një numër të lartë të sëmundjeve të zemrës.

Për studimin, të botuar në revistën BMJ Global Health, studiuesit krijuan katër skenarë të ndryshëm, secili që përfaqëson një model të ndryshëm të peshkut foragjer duke përdorur të dhëna për konsumin e parashikuar të mishit të kuq në vitin 2050 për 137 vende dhe të dhëna historike mbi kapjen e peshkut foragjer nga habitatet detare. Analiza e tyre tregon se nëse përdoret gjerësisht për konsum të drejtpërdrejtë njerëzor, peshku foragjer potencialisht do të ofronte përfitime të konsiderueshme për shëndetin publik, veçanërisht në reduktimin e sëmundjeve koronare.

Në nivel global, mund të parandalojë gjysmë milioni deri në 750,000 vdekje nga sëmundjet e lidhura me dietën në vitin 2050. Gjithashtu mund të shmangë tetë deri në 15 milionë vjet jetë me aftësi të kufizuara, shumica e të cilave janë të përqendruara në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme.

Autori kryesor Shujuan Xia nga Instituti Kombëtar për Studime Mjedisore në Tsukuba, Japoni tha: “Peshqit foragjerë, janë shumë ushqyes, miqësorë me mjedisin, dhe specie më të përballueshme e më të bollshme të peshkut në oqean, dhe po marrin interes në rritje nga perspektiva e sistemit ushqimor global.

“Megjithatë, pak kërkime kanë ekzaminuar ndikimin e zëvendësimit të mishit të kuq me peshk foragjer në dietën globale në sëmundjet jo ngjitëse të lidhura me dietën. Pavarësisht potencialit teorik të peshkut foragjer, disa pengesa, si përpunimi i miellit dhe vajit të peshkut, mbipeshkimi, ndryshimet klimatike dhe pranimi kulturor mund të pengojnë realizimin e përfitimeve shëndetësore të peshkut foragjer. Koordinimi dhe veprimi i politikave shumësektoriale, d.m.th. prioritizimi i aksesit në peshq të përballueshëm, siç është peshku foragjer, për të varfrit dhe promovimi i përdorimit të mikroalgave të pasura me lëndë ushqyese si ushqim për peshqit, mund të ndihmojë ë zgjidhjen e disa prej këtyre pengesave.”

Promovimi i stileve të shëndetshme të jetesës, rritja e mbështetjes së familjes dhe komunitetit dhe rritja e ndërgjegjësimit për lidhjen midis sëmundjes dhe dietës mund të ndihmojnë të gjitha këto ndryshime. Strategji të tjera, si etiketat e menysë së ndikimit të ndryshimeve klimatike në ushqim dhe edukimi i konsumatorit mbi vlerën e lartë ushqyese dhe nivelet më të ulëta kimike në peshqit foragjere, mund të ndihmojnë gjithashtu në promovimin e heqjes dorë nga mishi i kuq.