“Le Iene”: Rrëzohet Teatri Kombëtar, Tirana në revoltë

Gazeta Express

17/05/2020 19:17

“Le Iene” ka pas qyruar ngjarjet e kësaj të diele në Tiranë, që nisën me shembjen e Teatrit Kombëtar dhe dhjetëra rastet e dhunës policore ndaj protestuesve që prej mëse dy vitesh mbronin godinën e Teatrit.

Emisioni investigativ italian thotë se buldozerët erdhën dhe e rrëzuan Teatrin Kombëtar në Tiranë, teksa shpërthyen protestat.

Artikulli i plotë:

Pas një beteje të gjatë dy vjeçare, Kryeministri shqiptar rrëzoi Teatri Kombëtar historik për të rindërtuar një të ri. “Nuk ishte godinë e rrezikshme”, thonë kundërshtarët që flasin për interesa të tjera që qëndrojnë pas vendimit.

Përfundimisht buldozerët erdhën për të rrëzuar Teatrin Kombëtar historik të Tiranës. Dhe protesta shpërtheu në kryeqytetin shqiptar me arrestime të gazetarëve dhe qytetarëve që demonstruan kundër shembjes pavarësisht nga kufizimet anti-covid.

Imazhet që shihni më sipër vijnë nga kryeqyteti i Shqipërisë ku për më shumë se dy vjet është zhvilluar një betejë e vështirë për fatin e teatrit historik, të ndërtuar në fund të viteve 1930 nga regjimi fashist italian, bazuar në një projekt të arkitektit italian Giulio Bertè. Buldozerët goditën teatrin ndërsa shpërtheu përplasja e qytetarëve me policinë, e cila pasi kishte larguar njerëzit që ishin mbledhur brenda teatrit për ta mbrojtur atë, ndaloi edhe gazetarin e mirënjohur shqiptar Alfred Lela.

Një gazetar vendor na thotë: “Në vitin 2018 Qeveria e Edi Ramës vendosi të pajtohej me individë privatë për prishjen dhe rindërtimin e teatrit, i cili ishte gjykuar me rrezik të shembje. Në projektin publiko-privat, sidoqoftë, iu dha mundësia individit privat që të ndërtojë të paktën gjashtë kulla ndërtese banimi në sipërfaqen prej mbi 5 mijë metrash katrorë që i përkisnin teatrit, me pak fjalë, një biznes i maskuar si një ndërhyrje në favor të kulturës. Në atë kohë, kryengritja popullore e botës së kulturës ishte e tillë që projekti të mbyllej. Deri disa muaj më parë, kur Rama riafirmoi dëshirën e tij për t’u dhënë shqiptarëve një teatër të ri kombëtar, duke transferuar Teatrin Kombëtar në pronësinë e Bashkisë së Tiranës “.

Për këtë vendim u ngritën shoqatat që mbrojnë teatrin historik. Ashtu si Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit, e cila shpjegoi: “Teatri Kombëtar i Shqipërisë është përfshirë në listën e 7 vendeve më të rrezikuara në Evropë, siç njoftohet nga Instituti Evropian i Investimeve. Po flasim për një shembull të jashtëzakonshëm të arkitekturës moderne italiane të viteve ’30 dhe një nga qendrat më aktive kulturore në vend ”.

Shoqata, duke mohuar se teatri ishte me të vërtetë i pasigurt, kishte njoftuar se dëshironte ta rinovonte atë duke përdorur fonde jo shtetërore por qeveria e Edi Ramës vazhdoi rrugën e saj deri në prishjen e godinës këtë mëngjes: “Ndërtesa duhet të prishet” , tha Rama, “Shqipëria duhet të ketë një teatër të mirë. Të gjitha argumentet janë ezauruar. Të gjithë kanë të drejtë të kenë mendimet e tyre, por në fund mazhoranca vendos ”.

Nuk shërbeu as opozicioni i fortë i Partisë Demokratike, e cila tha: “Në mes të pandemisë, kur shqiptarët janë mbyllur në shtëpitë e tyre, qeveria ka miratuar një dekret penal. Kryeministri Rama i kalon zonën e Teatrit Kombëtar kryetarit Veliaj. Dhe praktikisht trajton trashëgiminë kulturore si një plaçkë lufte. Por godina e teatrit do të qëndrojë në këmbë, jo vetëm sepse ekziston shpirti i një Tirane të vuajtur, por edhe zemra e një proteste të gjatë dhe të ndershme. Teatri është vija e kuqe. Akti i luftës do të ketë përgjigjen që meriton “.

Asgjë për të bërë, në dritën e parë të agimit një buldozer hodhi poshtë teatrin historik. Ndërkohë, kryetari  bashkisë së Tiranës ka njoftuar se puna për Teatrin e ri Kombëtar do të fillojë në fund të vitit ose në fillim të vitit 2021.