E zbulojnë shkencëtarët – një infeksion viral i zakonshëm mund të shkaktojë Alzheimer

Shneta tjera

Gazeta Express

19/12/2024 21:51

Një virus ‘i padëmshëm’ që bartet nga gjysma e të gjithë të rriturve mund të rrisë rrezikun për Alzheimer, sipas një kërkimi të ri tronditës.

Citomegalovirusi (CMV), i cili shkakton një sëmundje të ngjashme me të ftohtit, mund të përhapet në të njëjtën mënyrë si viruset e tjera nga një person te tjetri përmes lëngjeve trupore si gjaku, pështyma dhe urina.

Por infeksioni është i pranishëm deri në 45 për qind të rasteve të Alzheimerit, kanë pohuar shkencëtarët amerikanë.

Disa njerëz të ekspozuar ndaj këtij virusi mund të zhvillojnë një infeksion kronik të zorrëve, duke i lejuar virusit të hyjë në qarkullimin e gjakut dhe të udhëtojë drejt trurit.

Aty, mikroglia – qelizat imune të trurit – e njohin atë, duke kontribuar në ndryshimet biologjike që lidhen me Alzheimerin, thonë studiuesit.

Shkencëtarët, të cilët e kanë cilësuar zbulimin si ’emocionues’, shpresojnë se ky kërkim mund të hapë rrugën për të konfirmuar nëse ilaçet antivirale të zakonshme të përdorura për trajtimin e CMV mund të ndihmojnë në parandalimin e kësaj forme të sëmundjes që dëmton kujtesën.

Megjithatë, ata paralajmëruan se thjesht kontakti me virusin — që ndodh pothuajse me të gjithë — nuk duhet të shkaktojë shqetësim.

Infeksioni duket se lidhet me Alzheimerin vetëm kur gjendet në tru.

Deri tani, asnjë sëmundje e vetme nuk është lidhur vazhdimisht me këtë sëmundje.

Dr. Ben Readhead, bashkëautor i studimit dhe profesor asociuar për sëmundjet neurodegjenerative në Universitetin Shtetëror të Arizonës, tha:

“Ne mendojmë se kemi zbuluar një nënlloj biologjik unik të Alzheimerit që mund të prekë 25 deri në 45 për qind të njerëzve me këtë sëmundje”

Ky nënlloj, shtoi ai, transmeton GazetaExpress përmban një grumbullim të proteinave amiloide dhe tau në tru — një shenjë dalluese e Alzheimerit — si dhe një ‘profil të veçantë të virusit [CMV], antitrupave dhe qelizave imune në tru’.

Në studim, shkencëtarët ekzaminuan lëngun cerebrospinal për të gjurmuar si lëvizin antitrupat e CMV në trup.

Ata gjetën CMV brenda nervit vagus, i cili dërgon sinjale mes trurit, zemrës dhe sistemit tretës, dhe sugjeruan që kjo ishte mënyra se si virusi udhëton drejt trurit.

Testet në qelizat njerëzore të trurit treguan më pas se virusi rriti prodhimin e proteinave amiloide dhe tau dhe kontribuoi në degjenerimin dhe vdekjen e neuroneve.

Shkruar në revistën Alzheimer’s and Dementia, studiuesit thanë se studimi ilustron ndikimin që infeksionet mund të kenë mbi shëndetin e trurit dhe neurodegjenerimin në përgjithësi.

Por ata shtuan se janë të nevojshme studime të tjera të pavarura për të testuar gjetjet dhe hipotezat e tyre.

Dr. Eric Reiman, drejtor ekzekutiv i Institutit të Alzheimerit Banner dhe autori kryesor i studimit, tha gjithashtu: “Ne jemi të emocionuar për mundësinë që studiuesit të testojnë gjetjet tona në mënyra që sjellin ndryshim në studimin, trajtimin dhe parandalimin e Alzheimerit.”

Një analizë e fundit nga Shoqata e Alzheimerit vlerëson se kostoja vjetore totale e demencës në Mbretërinë e Bashkuar është 42 miliardë paund, ku familjet mbajnë barrën kryesore.

Një popullsi në plakje do të thotë se këto kosto – që përfshijnë të ardhurat e humbura të kujdestarëve pa pagesë – pritet të rriten deri në 90 miliardë paund në 15 vitet e ardhshme.

Rreth 944,000 njerëz në Mbretërinë e Bashkuar mendohet se jetojnë me demencë, ndërsa shifra në SHBA arrin në rreth 7 milionë.

Alzheimeri prek rreth gjashtë në dhjetë njerëz me demencë.

Mendohet se shkaktohet nga një grumbullim i proteinave amiloide dhe tau në tru, të cilat formojnë pllaka dhe tufa që e bëjnë më të vështirë funksionimin e trurit.

Me kalimin e kohës, truri nuk arrin të përballojë këtë dëmtim dhe shfaqen simptomat e demencës.

Problemet me kujtesën, mendimin, të arsyetuarit dhe gjuhën janë simptoma të zakonshme të hershme të gjendjes, të cilat përkeqësohen me kohën.

Rritja e rasteve të demencës në vitet e ardhshme e bën të nevojshme një mjet të lirë për diagnostikim për të përballuar këtë sfidë.

Analiza e Alzheimer’s Research UK zbuloi se 74,261 njerëz vdiqën nga demenca në vitin 2022, krahasuar me 69,178 një vit më parë, duke e bërë atë vrasësin më të madh në vend. /GazetaExpress/