New York Times: Akuzat se Perëndimi qëndron pas protestave është dëshmi se Rusia vepron në Serbi

Lajme

Gazeta Express

26/12/2023 10:46

Akuzat e bëra nga ambasadori rus në Serbi janë përpjekja e fundit e Moskës për të penguar fushatën diplomatike për ta nxjerrë Serbinë nga orbita e Rusisë, shkruan New York Times.

Duke peshkuar në ujërat e trazuara të Serbisë pas zgjedhjeve të diskutueshme, Rusia të hënën akuzoi Perëndimin për organizimin e protestave në rrugë antiqeveritare në Beograd, të cilat u kthyen të dhunshme të dielën mbrëma, raportojnë mediat amerikane.

Pretendimet e ambasadorit rus në Serbi Aleksandr Bochan-Kharchenko për një komplot perëndimor përfaqësojnë përpjekjen e fundit të Moskës për të penguar një fushatë diplomatike (kryesisht të pasuksesshme) të Shteteve të Bashkuara dhe Evropës për të tërhequr Serbinë nga orbita e Rusisë dhe për të shkëputur lidhjet tradicionalisht të forta midis dy sllavëve dhe sllavëve. Kombet e krishtera ortodokse, thuhet në tekstin e tyre.

Protestat e mëparshme paqësore në rrugë në Beograd për shkak të zgjedhjeve të përgjithshme të manipuluara më 17 dhjetor nga opozita, u përshkallëzuan të dielën pasi protestuesit, siç raporton New York Times, u përpoqën të depërtojnë në ndërtesën e Kuvendit të Qytetit ku policia hodhi gaz lotsjellës ndaj tyre.

Ambasadori rus tha në një intervistë televizive se kishte “prova të pakundërshtueshme” se “trazira” ishte nxitur nga Perëndimi.

Me këtë, ai përsëriti pohimet e presidentit serb Aleksandar Vuçiq, se qeveria e tij ishte nën sulmin e forcave të jashtme që kërkonin një “revolucion me ngjyra”, një term i shpikur nga Rusia për të përshkruar kryengritjet popullore që ajo i hedh gjithmonë si komplote perëndimore.

“Kjo ishte një përpjekje për të pushtuar me forcë institucionet shtetërore të Republikës së Serbisë,” tha Vuçiç për TV Pink, një kanal pro-qeveritar, duke i përqeshur akuzat për parregullsi zgjedhore si “gënjeshtra” të sajuara nga kundërshtarët e tij politikë.

Nuk ka asnjë provë se qeveritë perëndimore nxitën protestat në rrugë të javës së kaluar kundër Vuçiqit dhe asaj që kundërshtarët e tij i përshkruajnë si zgjedhje të vjedhura në Beograd, shkruan New York Times.

Demonstratat e udhëhequra nga studentët e universitetit tërhoqën vetëm një reagim modest, por gjithashtu bllokuan trafikun në rrugën qendrore të Beogradit deri në selinë e Qeverisë.

Raporti i së hënës së kaluar nga vëzhguesit e zgjedhjeve nga Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) deklaroi se votuesve serbë iu dha një zgjedhje e gjerë e kandidatëve dhe se “liria e shprehjes dhe e tubimit në përgjithësi respektohet.”

Por, thuhet, partia në pushtet ka pasur një avantazh sepse “presioni ndaj votuesve, si dhe pjesëmarrja e vendosur e presidentit dhe avantazhet sistematike të partisë në pushtet e kanë dëmtuar procesin zgjedhor në tërësi”.

Partia Progresive Serbe në pushtet, siç raportohet nga kjo media, ia kaloi opozitës në zgjedhjet parlamentare të këtij muaji, por rezultoi keq në zgjedhjet e Kuvendit të Qytetit të Beogradit, duke fituar një fitore të ngushtë që opozita ia atribuoi votuesve që ata thonë se ishin sjellë ilegalisht në kryeqytet nga Kosova dhe Bosnja.

Duke pranuar humbjen në votimin për një parlament të ri, opozita u zotua të përmbysë “rezultatin e manipuluar” në zgjedhjet e Beogradit dhe organizoi protesta të përditshme në rrugë gjatë javës së kaluar.

Vendet perëndimore, të cilat janë të kujdesshme për të mos “djegur ura” me Vuçiqin, janë të heshtura në kritikat e tyre ndaj zgjedhjeve.

Ambasadori i SHBA-së në Serbi, Christopher R. Hill, i bëri thirrje vendit javën e kaluar që të adresojë “mangësitë” e sistemit zgjedhor, por ai theksoi se “qeveria amerikane pret të vazhdojë të punojë me qeverinë serbe” dhe se kjo bashkëpunimi përfshin çështje rajonale si dhe “dëshirën që Serbia të bëhet pjesë e familjes së kombeve perëndimore”.

Serbia aplikoi për anëtarësim në Bashkimin Evropian në vitin 2009, por aplikimi i saj ka ngecur prej vitesh.

Që nga fillimi i pushtimit rus të Ukrainës në shkurt të vitit të kaluar, presioni nga Perëndimi ndaj Vuçiqit për të zgjedhur një anë është rritur.

Vuçiq dënoi pushtimin rus të Ukrainës, por refuzoi t’i bashkohej sanksioneve evropiane kundër Rusisë dhe tregoi pak interes për zgjidhjen e mosmarrëveshjes së gjatë për statusin e Kosovës, siç shkruan New York Times – “një ish territor serb që e deklaroi veten një shteti i pavarur në vitin 2008”.

Kosova, e populluar kryesisht nga shqiptarë etnikë, ndërpreu lidhjet me Serbinë pas bombardimeve të NATO-s në Beograd dhe qytete të tjera në vitin 1999, duke lënë madje edhe shumë serbë pro-evropianë të dyshojnë thellësisht për qëllimet e Perëndimit.

Gjaku i keq ka rënë ngadalë midis Serbisë dhe Perëndimit, i cili fajësoi Kosovën, jo Vuçiqin, për përshkallëzimin e tensioneve dhe ndezjen e dhunës në zonat me mbizotërim serb të veriut të Kosovës në shtator.

Ky qëndrim ka bërë që politikanët dhe komentatorët evropianë të akuzohen se po përpiqen të “paqësojnë” Beogradin, sepse e shohin Vuçiqin si kërcënimin kryesor për paqen në Ballkan.

Në vend që t’i jepnin Vuçiqit më shumë liri për t’u shkëputur nga forcat nacionaliste serbe të linjës së ashpër të lidhura ngushtë me Rusinë, siç kishte shpresuar Uashingtoni, zgjedhjet e fundit duket se vetëm e kanë shtyrë atë më afër Moskës.