Banka serbe “Alta” në pronësi të biznesmenit Davor Macura, një hap drejt hyrjes në Maqedoninë e Veriut

Maqedoni

Gazeta Express

12/09/2025 13:05

Banka serbe Alta, në pronësi të Alta Group të biznesmenit Davor Macura, është në prag të marrjes në pronësi të Stopanska Banka Bitola, e cila sipas analistëve politikë dhe ekonomikë përfaqëson një depërtim të drejtpërdrejtë të presidentit serb Aleksandar Vuçiq në sektorin financiar në Maqedoninë e Veriut, transmeton Portalb.mk.

Alta Banka, e njohur më parë si Jubmes Banka, u transformua dhe u riemërua në vitin 2020. Sot, ajo është në pronësi të plotë të Alta Pay Group doo, një kompani serbe në pronësi të Davor Macurës.

Macura është i njohur për publikun serb si një biznesmen që ka parë rritje të shpejtë në dekadën e fundit, paralelisht me qeverinë e Partisë Progresive Serbe (SNS). Afërsia e tij me qeverinë dhe me vetë presidentin Vuçiq e bën blerjen e një banke maqedonase një çështje që shkon shumë përtej një marrëveshjeje të thjeshtë ekonomike.

Dimensionet politike

Hyrja e Alta Bankës në Maqedoni interpretohet gjithashtu si pjesë e strategjisë më të gjerë të Beogradit për të forcuar ndikimin e saj ekonomik dhe politik në rajon. BDI ka paralajmëruar publikisht se kjo blerje përfaqëson “një përpjekje nga Beogradi për të siguruar kontroll strategjik mbi institucionet kryesore në vend”, gjë që është pjesë e konceptit të të ashtuquajturës “botë serbe”.

Megjithatë, analistët paralajmërojnë se ndërmarrjen e një banke vendase, Vuçiq fiton një kanal të drejtpërdrejtë ndikimi në sistemin financiar të Maqedonisë së Veriut – një sektor me rëndësi strategjike për çdo vend.

Grupi Alta paraqiti një ofertë për marrjen e plotë të Stopanska Banka Bitola, duke ofruar 3,777 denarë për aksion, që vlerëson vlerën e bankës në rreth 24 milionë euro.

Edhe pse Komisioni i Letrave me Vlerë fillimisht e ndaloi procedurën për shkak të ndryshimeve në strukturën e blerësit, pala serbe mbetet e vendosur ta realizojë marrëveshjen përmes një entiteti të ri juridik brenda grupit.

Rreziqet dhe implikimet

Marrja në kontroll e një banke maqedonase nga një institucion i lidhur drejtpërdrejt me një biznesmen të afërt me Vuçiqin ngre një numër pyetjesh:
• A do të rritet ndikimi politik i Beogradit në vend,
• A do të ketë kjo pasoja për stabilitetin financiar,
• Dhe si do të ndikojë në pavarësinë ekonomike të vendit.

Ekspertët paralajmërojnë se megjithëse investimet e huaja sjellin kapital të ri, në rastin e Alta Bankës ekziston një dimension i qartë politik që kërkon një qasje të kujdesshme dhe mbikëqyrje të fortë institucionale.

Me këtë marrëveshje, Maqedonia po përballet me një realitet të ri – Vuçiq po fiton ndikim të drejtpërdrejtë në vend përmes sektorit bankar.

Kujtojmë se raporti i ri i BE-së, i cili u miratua nga Parlamenti Evropian, paralajmëroi për rritjen e ndikimit të Rusisë dhe Kinës dhe dënon promovimin e konceptit të një “bote serbe” nga zyrtarët e Maqedonisë së Veriut. 

“PE shpreh shqetësimin e saj në lidhje me të ashtuquajturin projekt ‘bota serbe’ dhe se disa përfaqësues të Qeverisë së Maqedonisë së Veriut po e mbështesin dhe promovojnë këtë koncept; PE dënon pjesëmarrjen në takime që synojnë të krijojnë një sferë ndikimi që minon sovranitetin e vendeve të tjera dhe stabilitetin e rajonit”, thuhet në raport.