Dalin pamjet e para ‘spektakolare’ të Diellit nga teleskopi më i madh në glob, zbulohen njollat gjigante…

Mistere

Gazeta Express

30/04/2025 19:26

Pamje të reja spektakolare të Diellit janë publikuar nga teleskopi më i madh diellor në botë, duke ofruar një perspektivë të detajuar dhe të paprecedentë mbi sipërfaqen aktive të yllit tonë.

Imazhi i jashtëzakonshëm është realizuar nga instrumenti i ri VTF (Visible Tunable Filter) i instaluar në Teleskopin Diellor Daniel K. Inouye, në Hawai, dhe ka ngjallur interes të madh në komunitetin shkencor.

Fotografia shfaq grumbuj njollash të mëdha të errëta në sipërfaqen diellore, secila prej tyre me përmasa kontinentale.

Me një rezolucion mbresëlënës prej 10 kilometrash për piksel, ky është një ndër vëzhgimet më të afërta të lëvizjeve dhe ndërveprimeve termike në sipërfaqen e Diellit.

Njollat diellore përfaqësojnë zona me aktivitet të lartë magnetik dhe shpesh janë të lidhura me shpërthime të mëdha si nxjerrjet koronale të masës (CME), që mund të ndikojnë seriozisht në sistemet teknologjike të Tokës si rrjetet elektrike, satelitët dhe GPS-in.

Sipas shkencëtarëve, këto të dhëna janë thelbësore për të parashikuar motin hapësinor dhe për të mbrojtur infrastrukturën tonë.

Instrumenti VTF, i krahasuar me një radio që akordohet në gjatësi të ndryshme vale, mundëson analizën e shtresave të ndryshme të atmosferës diellore në mënyrë tre-dimensionale duke matur temperaturën, presionin, shpejtësinë dhe fushën magnetike.

Edhe pse teleskopi Inouye pritet të jetë plotësisht funksional në vitin 2026, të dhënat paraprake si ky imazh po sjellin zbulime të rëndësishme. Me Diellin që ndodhet në kulmin e ciklit të tij 11-vjeçar të aktivitetit, këto vëzhgime janë jashtëzakonisht të rëndësishme për të kuptuar ndikimin e tij mbi Tokën.