Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, gjatë një konference të përbashkët për shtyp me Presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky, të dielën pasdite në Bruksel, përcolli mesazhin se Bashkimi Evropian “do të vazhdojë ta mbështesë Ukrainën për aq kohë sa të jetë e nevojshme”.
Ajo theksoi se paqja “duhet të arrihet përmes forcës” dhe paraqiti disa nga pikat kyçe të një marrëveshjeje të mundshme për përfundimin e konfliktit.
Sipas saj, “së pari, marrëveshja duhet të përfshijë garanci sigurie që mbrojnë si Ukrainën ashtu edhe Evropën. Ukraina duhet të ruajë sovranitetin territorial dhe të mos ketë kufizime mbi forcat e saj të armatosura, përfshirë pjesëmarrjen në organizata ndërkombëtare dhe marrjen e ndihmës nga vende të tjera.”
Von der Leyen shtoi se mirëpret gatishmërinë e Presidentit amerikan Donald Trump për të kontribuar në garancitë e sigurisë, të ngjashme me nenin 5 të NATO-s, i cili parasheh mbrojtje të ndërsjellë në rast sulmi ndaj një anëtari.
Ajo deklaroi gjithashtu se BE është “gati të luajë rolin e saj”, duke e përshkruar mbrojtjen e Evropës si “përgjegjësi të vetën”. Presidentja e Komisionit konfirmoi se Brukseli mbështet rrugëtimin e Ukrainës drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian.
Një tjetër pikë thelbësore që ajo nënvizoi ishte se “kufijtë ndërkombëtarë nuk mund të ndryshohen me forcë”, duke shtuar se vendimet për të ardhmen e territorit janë çështje që i takojnë vetëm Ukrainës dhe nuk mund të merren pa përfshirjen e saj.
Von der Leyen theksoi gjithashtu se për aq kohë sa vazhdon gjakderdhja në Ukrainë, BE do të vazhdojë me sanksionet ndaj Rusisë.
Zelensky: Na duhet një paqe e vërtetë, jo shkëmbim territoresh
Nga ana e tij, Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky falënderoi Bashkimin Evropian për mbështetjen e vazhdueshme që nga fillimi i luftës. Ai e cilësoi si thelbësore unitetin e aleatëve: “Është e rëndësishme të flasim së bashku – dhe Uashingtoni është me ne. Kjo njësi ndihmon për të arritur një paqe të vërtetë.”
Zelensky theksoi se shkëmbimi i territoreve është i pamundur, sipas kushtetutës së Ukrainës. “Putin ka shumë kërkesa, por ne nuk i dimë të gjitha,” u shpreh ai. “Do të duhet kohë për t’i shqyrtuar, nëse janë vërtet të gjitha ato që kemi dëgjuar. Por kjo është e pamundur tani, nën presionin e luftimeve. Duhet një armëpushim për të punuar shpejt drejt një marrëveshjeje përfundimtare.”
Ai e cilësoi të nevojshme fillimin e “negociatave të vërteta”, të cilat sipas tij duhet të nisin nga aty ku ndodhen aktualisht vijat e frontit. Presidenti ukrainas nënvizoi sërish se, për çështjen e territorit, vendimet mund të merren vetëm nga liderët e Ukrainës dhe Rusisë, në një samit trepalësh.
Zelensky tha gjithashtu se është shumë e rëndësishme që SHBA të angazhohet në dhënien e garancive të sigurisë për Ukrainën, së bashku me Evropën. “Na nevojitet një siguri që funksionon në praktikë si neni 5 i NATO-s,” tha ai.
Duke iu përgjigjur pyetjes për qëndrimin e Trump se “nuk ka nevojë për armëpushim” dhe se negociatat për paqen duhet të nisin menjëherë, Von der Leyen u shpreh se “gjëja më e rëndësishme është të ndalet masakra.” Ajo përkrahu idenë për një “takim trepalësh” mes Ukrainës, Rusisë dhe SHBA-së, duke shtuar se duhet vendosur një kalendar i qartë për hapat që duhen ndjekur.
Zelensky, duke rënë dakord me këtë ide, tha se duhet “të ushtrohet presion ndaj Rusisë për të nisur negociata të vërteta që çojnë drejt një paqeje të qëndrueshme”.
Në një tjetër pyetje lidhur me garancitë e sigurisë dhe frikën nga një përsëritje e ngjarjeve të shkurtit në Shtëpinë e Bardhë, Zelensky tha se e kupton se financimi i këtyre garancive mund të vijë nga Evropa, por SHBA ka ende mundësi të kontribuojë. “Ukraina ka nevojë edhe për një garanci që Rusia nuk do të vazhdojë të pushtojë një vend fqinj,” përfundoi ai.
Sa i përket udhëtimit të ardhshëm në Shtëpinë e Bardhë, ai shprehu shpresën se “do të jetë një vizitë produktive.”