Vdekjet nga ketamina janë rritur njëzetfish në dekadën e fundit

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

30/09/2025 20:04

Një studim i ri ka zbuluar se numri i vdekjeve të lidhura me ketaminën është rritur njëzet herë që nga viti 2014.

Studiuesit nga King’s College London kanë shqyrtuar raportet e mjekëve ligjorë dhe kanë gjetur se vdekjet që përfshinin ketaminën – një formë anestetiku e abuzuar për efektet e saj disociative – janë rritur nga gjashtë raste në vitin 2014 në 123 raste në vitin 2024.

Në total, kanë qenë 696 vdekje ku është zbuluar përdorimi i ketaminës ilegale gjatë një periudhe 25-vjeçare mes viteve 1999 dhe 2024 në Angli, Uells dhe Irlandën e Veriut.

Studimi, i cili është analiza më e detajuar e këtij lloji, zbuloi një rritje të vdekjeve të shkaktuara nga përzierja e ketaminës me droga të tjera.

Këto përfshijnë opioidet, kokainën, benzodiazepinat – barna qetësuese të njohura edhe si “benzos” – dhe gabapentinoidet, që zakonisht përshkruhen për epilepsi ose dhimbje nervore.

Analiza tregoi gjithashtu se 80 për qind e atyre që vdiqën nga raste të lidhura me ketaminën mes viteve 2020 dhe 2024 ishin burra, prej të cilëve 42 për qind ishin të papunë dhe 11 për qind studentë.

Në shumicën e rasteve, 88.9 për qind, mjeku ligjor i cilësoi vdekjet si aksidentale.

Ekspertët po bëjnë thirrje për zgjerimin e shërbimeve të kontrollit dhe skemave për parandalimin e mbidozave. Ata po kërkojnë gjithashtu akses më të lehtë në trajtimet kundër varësisë, si dhe ngritjen e vetëdijes për rreziqet e përdorimit të shumëfishtë të drogave.

Përdorimi polidrogë ndodh kur dikush merr disa substanca njëkohësisht, shpesh me shpresën për të përfituar nga efektet e kombinuara të tyre.

Megjithatë, përzierja e ketaminës me droga qetësuese si opioidët dhe benzodiazepinat e bën më të vështirë të kuptohet efekti i secilës, gjë që mund të çojë në mbidoza, disa prej të cilave fatale.

Analiza e re u krye nga studiues në King’s College London, University of Hertfordshire dhe Manchester Metropolitan University.

Duke komentuar gjetjet, autorja kryesore, Dr Caroline Copeland, tha:

“Po shohim më shumë vdekje të lidhura me ketaminën, por këto raste rrallë përfshijnë vetëm ketaminën.

Ato janë gjithnjë e më shumë pjesë e modeleve të ndërlikuara të përdorimit polidrogë, shpesh mes njerëzve që përballen me disavantazhe sociale dhe varësi të thellë nga droga.

Kjo do të thotë se politikat që fokusohen vetëm te një drogë, si riklasifikimi, nuk ka gjasa të trajtojnë shkaqet e vërteta të dëmit.”

Edhe e përdorur e vetme, ketamina mund ta bëjë të vështirë përcaktimin e dozës së sigurt, duke çuar në mbidozë që mund të shkaktojë arrest kardiak fatal.

Në janar të këtij viti, artisti drag queen nga Liverpooli, James Lee Williams, i njohur si The Vivian, u gjet i vdekur në vaskë më 5 janar.

Hulumtimi dëgjoi se 32-vjeçari kishte luftuar me varësinë nga ketamina dhe kishte rënë përsëri në përdorim pas disa vitesh shërimi.

Mjeku ligjor regjistroi si shkak të vdekjes arrestin kardiak të shkaktuar nga kjo drogë festive.

Ekzaminimi pas vdekjes gjeti në trupin e tij 1.9 mikrogramë ketaminë për mililitër gjak – një nivel më i ulët se ai që zakonisht shkakton arreste kardiake ose respiratore fatale.

Për krahasim, aktori i ndjerë i serialit Friends, Matthew Perry, u gjet me 3.54 mikrogramë për mililitër gjak në trupin e tij.

Megjithatë, efektet afatgjata të ketaminës përfshijnë dhimbje gjatë urinimit, nevojë të shpeshtë për të urinuar dhe gjak në urinë.

Këtë verë, NHS hapi klinikën e parë për trajtimin e fëmijëve të prekur nga ketamina, pasi u zbulua se edhe fëmijë 12-vjeçarë kishin përfunduar në spital.

Klinika u hap në Alder Hey Children’s Hospital në Liverpool, pasi mjekët kishin parë një numër gjithnjë në rritje të fëmijëve që shkonin në urgjencë.

Sipas specialistëve, adoleshentët kishin shfaqur gjak në urinë dhe shpesh e lagin shtratin si pasojë e përdorimit të shpeshtë të drogës.

Nëse përdoret për periudha të gjata, ketamina mund të shkaktojë toksiçitet që dëmton organet dhe mund të jetë fatal.

Kjo mund të prekë fshikëzën e urinës, veshkat dhe mëlçinë.

Shifrat e fundit të publikuara nga Zyra për Statistika Kombëtare (ONS) tregojnë se një në njëzet (4.8 për qind) të rinjve 20–24 vjeç në Angli dhe Uells vitin e kaluar pranuan se kishin përdorur këtë drogë.

Kjo ndodh pavarësisht se Gjenerata Z po i shmang gjithnjë e më shumë drogat e tjera si kanabisi, kokaina dhe MDMA, e njohur si ekstazi.

Pothuajse 7 për qind e të rinjve 16–24 vjeç kanë eksperimentuar me “Ket” – e përdorur zakonisht në rave që zgjasin gjithë natën.

Shifrat qeveritare tregojnë gjithashtu se përdorimi i ketaminës është rritur me 85 për qind vetëm brenda një viti, mes viteve 2023 dhe 2024. /GazetaExpress/