Një studim i ri ka ngritur shqetësime për lidhjen mes sindromës së këmbëve të shqetësuara (Restless Leg Syndrome – RLS) dhe rrezikut për zhvillimin e sëmundjes së Parkinsonit.
Kjo gjendje, që prek deri në 10% të popullsisë dhe është më e zakonshme te gratë, shkakton një ndjesi të pakëndshme “zvarritjeje” në këmbë, kryesisht gjatë natës, si dhe një dëshirë të papërmbajtshme për t’u lëvizur. Tek personat më të prekur, ajo mund të ndërpresë gjumin, të dëmtojë shëndetin mendor, të ndikojë në marrëdhënie dhe karrierë.
Çfarë zbuloi studimi?
Studiues nga Universiteti i Koresë, Spitali Ansan, kanë ndjekur mbi 19,800 të rritur për një periudhë mesatare prej 15 vitesh. Ata zbuluan se personat me këtë sindromë kishin deri në 60% më shumë gjasa të zhvillonin sëmundjen e Parkinsonit krahasuar me ata që nuk e kishin.
1.6% e pacientëve me sindromë të këmbëve të shqetësuara zhvilluan Parkinson gjatë periudhës së studimit.
Tek ata pa këtë sindromë, përqindja ishte vetëm 1%.
Interesant është fakti se pacientët që merrnin ilaçe agoniste të dopaminës (si pramipexole ose ropinirole), të cilat imitojnë aktivitetin e dopaminës në tru, kishin më pak gjasa të zhvillonin sëmundjen. Vetëm 0.5% e tyre u diagnostikuan me Parkinson, krahasuar me 2.1% të atyre që nuk merrnin medikamente.
Çfarë do të thotë kjo?
Sipas ekspertëve, rezultatet tregojnë se sindroma e këmbëve të shqetësuara mund të jetë një faktor rreziku për Parkinsonin, dhe jo thjesht një simptomë e hershme e tij.
Megjithatë, studiuesit paralajmërojnë se duhet bërë ende shumë punë për të kuptuar mekanizmat e saktë biologjikë që lidhen me këtë rrezik. Ata sugjerojnë se përveç sistemit dopaminergjik, mund të jenë të përfshirë edhe procese të tjera si inflamacioni apo ndryshimet në sistemin shqisor të trurit.
Në raportin e botuar në revistën shkencore JAMA Network Open, studiuesit shkruajnë:
“Identifikimi i faktorëve të rrezikut për sëmundjen e Parkinsonit dhe ndërhyrjet e hershme po bëhen gjithnjë e më të rëndësishme. Mund të jetë më e arsyeshme të interpretojmë sindromën e këmbëve të shqetësuara si një faktor rreziku potencial, sesa si një manifestim të hershëm të Parkinsonit.”
Çfarë është sëmundja e Parkinsonit?
Parkinsoni është një sëmundje neurologjike progresive që ndodh kur qelizat e trurit të quajtura neurone dopaminergjike shkatërrohen me kalimin e kohës. Kjo çon në mungesë të dopaminës – një substancë thelbësore për koordinimin e lëvizjeve – duke shkaktuar dridhje, ngadalësim të lëvizjeve dhe probleme me ekuilibrin.
Në Mbretërinë e Bashkuar, rreth 166,000 persona jetojnë me këtë sëmundje, dhe parashikohet që deri në vitin 2050 shifra të dyfishohet. Edhe pse nuk është vdekjeprurëse në vetvete, Parkinsoni i bën pacientët më të ndjeshëm ndaj infeksioneve serioze.
Figura të njohura që kanë vuajtur nga Parkinsoni
Michael J. Fox, aktori i njohur i “Back to the Future”, u diagnostikua në vitin 1991 në moshën 29-vjeçare. Ai është bërë një nga zërat më të fuqishëm në sensibilizimin dhe financimin e kërkimeve për shërimin e kësaj sëmundjeje, përmes Michael J. Fox Foundation.
Ozzy Osbourne, legjenda e rokut, e zbuloi diagnozën në vitin 2019. Ai foli hapur për vështirësitë e mëdha që i solli kjo gjendje, duke pranuar se e detyroi të tërhiqej nga shumë prej aktiviteteve të tij muzikore.
Përfundim
Studiuesit theksojnë se rezultatet duhet të interpretohen me kujdes, pasi disa raste të hershme të Parkinsonit mund të jenë keq-diagnostikuar si sindromë e këmbëve të shqetësuara. Megjithatë, kjo lidhje e re mes dy gjendjeve tregon se zbulimi i hershëm dhe trajtimi mund të kenë rol kyç në parandalim.