Shpresa dhe sfida një vit pas stuhisë shkatërruese në Brienz

Lajme

Gazeta Express

11/08/2025 13:42

Një vit më parë, më 12 gusht 2024, një stuhi e jashtëzakonshme goditi fshatin malor Brienz në Bernese Oberland, duke shkaktuar përmbytje dhe dëme të mëdha në lagjen Aenderdorf. Përroi Milibach doli nga shtrati, duke përmbytur rrugët dhe shtëpitë me baltë dhe mbeturina, ndërsa banorët u përballën me një katastrofë natyrore të paprecedentë në historinë e tyre, shkruan Blick, transmeton albinfo.ch.

Sot, ndërsa pjesa më e madhe e dëmeve materiale është riparuar, plagët emocionale dhe sfidat për rikthimin në normalitet vazhdojnë të jenë prezente. Hans Rudolf Hösli, pensionist dhe ish-drejtor i Shkollës së Prodhimit të Violinave Brienz, është një nga ata që ende ndjejnë pasojat e asaj nate të errët. “Dhoma e ndenjes komode e së kaluarës nuk ekziston më,” thotë ai, duke përshkruar shtëpinë e dëmtuar që mbeti e pabanueshme pas përmbytjes.

Në atë mbrëmje fatkeqe, përroi u fry dhe u shndërrua në një lumë balte që shkatërroi gjithçka përpara. Hösli dhe bashkëshortja e tij nuk patën kohë të shpëtonin dhe u detyruan të qëndrojnë në shtëpi ndërsa uji po ngrihej rrezikshëm. Falë ndërhyrjes së zjarrfikësve, ata u shpëtuan dhe gjetën strehë në një ndërtesë ndihmëse në pronën e tyre. Pas disa muajsh në banesa kalimtare, ata u zhvendosën në një pronë komunale, ku jetojnë aktualisht.

Megjithatë, për shumë banorë të lagjes Aenderdorf, e ardhmja mbetet e paqartë. Një pjesë e shtëpive, për shkak të vendndodhjes pranë përroit dhe rrezikut të përsëritjes së përmbytjeve, nuk do të mund të rindërtohen menjëherë apo ndoshta kurrë.

Për të menaxhuar rrezikun, bashkia e Brienz vendosi një zonë planifikimi dyvjeçare, e cila kufizon ndërtimet e reja për të lejuar punimet inxhinierike që do të mbrojnë komunitetin nga përmbytjet e ardhshme. Një projekt i madh shumëmilionësh është duke u zhvilluar me qëllim që të devijojë pjesën e poshtme të përroit Milibach drejt një zone më pak të zhvilluar, duke ulur rrezikun për banorët. Ky projekt parashikohet të zgjasë rreth dhjetë vjet për t’u përfunduar plotësisht.

Andrea Andreoli, presidente e Korporatës Schwellen Brienz, tha se projekti paraprak do të jetë gati verën ose vjeshtën e ardhshme dhe se atëherë do të përcaktohet se kush do të ketë mundësi të rindërtojë dhe kush do të duhet të zhvendoset përgjithmonë.

Bashkia e Brienz ofroi të blejë tokën e disa banorëve të prekur për t’i lehtësuar ata në procesin e zhvendosjes. Bernhard Fuchs, president i këshillit bashkiak, shpjegon se ka interes për këtë ofertë, por vendimi për përdorimin e tokës mbetet ende i hapur, pasi nuk ka rezerva të mëdha toke ndërtimore në komunë.

Përveç aspektit të rindërtimit, janë shqetësuese edhe pyetjet teknike për zonën e rrugëve dhe mbledhësve të mbeturinave, si dhe ndikimi në varrezat lokale, pjesë të të cilave do të preken nga projekti i devijimit të përroit.