Pse të huajt shpesh paguajnë qira më të lartë se zviceranët?

Lajme

Gazeta Express

07/07/2025 13:56

Provat sugjerojnë se shumë të huaj paguajnë më shumë qira sesa qiramarrësit zviceranë. A është kjo për shkak të diskriminimit, apo kanë ndikim faktorë të tjerë?

Mungesa kronike e banesave në disa pjesë të Zvicrës ka rritur çmimet e qirave.

Ndërsa shumë kërkues apartamentesh preken nga ky fenomen, shifrat zyrtare sugjerojnë se qiramarrësit e huaj paguajnë qira më të larta se homologët e tyre zviceranë.

Kjo pabarazi është e dukshme nga të dhënat e Zyrës Federale të Statistikave, të publikuara nga gazeta Tages-Anzeiger.

Çfarë zbulojnë këto shifra?

Sipas raportit, “po bëhet e qartë se të huajt paguajnë dukshëm më shumë për apartamente me qira sesa qytetarët zviceranë – pavarësisht se sa kohë ka jetuar dikush me një pasaportë të huaj në Zvicër”.

Mesatarisht, familjet e huaja në Zvicër paguajnë 10.5 përqind më shumë se familjet zvicerane, por edhe më shumë në rajone të caktuara.

Dallimi më i madh midis popullsisë zvicerane dhe asaj të huaj mund të gjendet, siç parashikohet, në zonat ku banesat janë më të pakta: rajoni i Liqenit të Gjenevës, ku të huajt paguajnë, mesatarisht, 15.7 për qind më shumë për qira sesa zviceranët, i ndjekur nga afër nga Cyrihu (15.2 për qind).

Por problemi ekziston edhe në rajone të tjera: 12 për qind më shumë në Zvicrën qendrore, 9 përqind në kantonet veriperëndimore si Bazeli, dhe midis 5 dhe 7 për qind në rajone të tjera.

Si mund të shpjegohet kjo ‘pabarazi’ e qirasë?

Ka disa arsye të mundshme për këtë boshllëk:

Të huajt jetojnë në apartamente më të vogla

Shtetasit e huaj në përgjithësi jetojnë në banesa më të vogla se qytetarët zviceranë.

Për shembull, ndërsa hapësira mesatare e jetesës së një familjeje zvicerane është 48.2 metra katrorë, të huajt kanë në dispozicion 35.8 metra katrorë, përcjell albinfo.ch.

Sipas raportit (dhe megjithëse e kundërta mund të tingëllojë më logjike), çmimi për metër katror është në fakt më i lartë në apartamente më të vogla sesa në ato më të mëdha.

Të huajt kanë më shumë gjasa të jetojnë në qytete

Krahasuar me zviceranët, të cilët shpesh preferojnë të vendosen në periferi ose në fshat, shtetasit e huaj kanë më shumë gjasa të jetojnë në zona urbane.

“Qytetet zvicerane janë qytete ‘mbërritjeje’, që do të thotë vende ku mbërrijnë të huajt, ku gjejnë punë ose kanë një pikë të parë referimi. “Dhe qiratë janë zakonisht më të larta në qendrat urbane”, tha Marie Glaser, një zëdhënëse e Zyrës Federale të Strehimit.

Mungesa e njohurive për tregun zviceran të qirasë

“Të sapoardhurit shpesh nuk e dinë se si funksionon tregu zviceran i qirasë dhe cilat ligje për qiranë janë në fuqi”, theksoi Glaser.

Prandaj, të huajt në Zvicër ka të ngjarë të mos jenë në dijeni se mund të kundërshtojnë qiranë fillestare gjatë 30 ditëve të para nëse, për shembull, zbulojnë se po paguajnë dukshëm më shumë për një apartament sesa fqinjët e tyre ose qiramarrësit e tyre të mëparshëm.

A luan rol edhe diskriminimi?

Shtetësi e huaj, mungesa e aftësive gjuhësore ose pamja fizike e dikujt mund të çojë në mohimin e strehimit në Zvicër ose në qasjen vetëm në një përzgjedhje më të vogël apartamentesh, duke u diskriminuar kështu dhe duke u detyruar të marrë një apartament më të shtrenjtë.

Ndërsa në Zvicër diskriminimi bazuar në kombësinë, fenë, prejardhjen etnike, gjininë ose preferencën seksuale është i paligjshëm, raste të tilla ekzistojnë, edhe nëse jo hapur.

Në përgjigje, Zyra Federale e Strehimit po planifikon të hetojë opsionet e ndërhyrjes kundër diskriminimit bazuar në kombësi.

“Qëllimi është të rritet ndërgjegjësimi midis të gjithë atyre që janë të përfshirë në sektorin e strehimit dhe të prezantohen praktikat dhe përvojat më të mira se si të shmanget diskriminimi – për shembull, në përzgjedhjen dhe ndarjen e apartamenteve”, tha Glaser.