Pse ngrënia e arrave nuk ju shtojnë në peshë

Gazeta Express

01/10/2025 19:51

Arrat prej kohësh kanë pasur reputacion si prishëse dietash – tepër të yndyrshme, me shumë kalori, tepër tundimtare. Por kërkimet e reja po e kthejnë këtë ide përmbys.

Një studim i fundit zbuloi se kur të rriturit e rinj hanin mëngjes me 50g arra, ata jo vetëm që ndiheshin më të përqendruar, por gjithashtu performuan më mirë në testet e kujtesës dhe reagimit gjatë ditës.

Një analizë tjetër e studimeve mbi humbjen e peshës tregoi se përfshirja e arrave në dieta të kufizuara me kalori nuk e pengoi procesin – përkundrazi, në disa raste, ata që i hanin humbën më shumë peshë se ata që nuk i konsumuan.

Nuk është hera e parë që arrat i impresionojnë shkencëtarët.

Gjatë viteve, studimet i kanë lidhur ato me nivele më të ulëta të diabetit, sëmundjeve të zemrës dhe madje depresionit, si dhe me fertilitet më të mirë dhe funksione më të mprehta të trurit në pleqëri.

Megjithatë, pavarësisht dekadave të provave, ato ende nuk përfshihen gjerësisht në fushatat e shëndetit publik – dhe shumë njerëz mbeten skeptikë, duke u shqetësuar se kaloritë e tyre do të tejkalojnë përfitimet.

Në realitet, ekspertët thonë se ndodh e kundërta. Një grusht çdo ditë mund të ofrojë një përzierje të fuqishme proteine, fibrash dhe yndyrnash të shëndetshme që jo vetëm ju ngopin, por edhe ndihmojnë në mbrojtjen e shëndetit afatgjatë.

Pse arrat nuk ju shëndosin

Në pamje të parë, ka kuptim të jesh i kujdesshëm. Një grusht bajamesh ka më shumë se 150 kalori, ndërsa arrat braziliane janë ndër ushqimet bimore më të yndyrshme që mund të blini.

Por kërkimet tregojnë se ato kalori nuk sillen njësoj si ato “bosh” që gjenden në biskota ose patatina.

Studimet nga Departamenti Amerikan i Bujqësisë treguan se ne nuk i përthithim të gjitha yndyrnat e arrave. Rreth një e pesta e kalorive në bajame dhe arra nuk kalojnë kurrë në gjak, sepse yndyra mbetet e mbyllur brenda qelizave fibrore dhe kalon direkt nëpër sistemin tretës.

“Arrat janë tepër të pasura me lëndë ushqyese, por trupi nuk i përdor të gjitha kaloritë që përmbajnë,” thotë nutricionistja Grace Kingswell. “Prandaj ato nuk kanë të njëjtin efekt në shtimin e peshës si ushqimet e tjera me shumë yndyrë.”

Përzierja e tyre unike e proteinës, fibrave dhe yndyrnave të pangopura gjithashtu mban urinë nën kontroll dhe stabilizon nivelin e sheqerit në gjak – që do të thotë se njerëzit janë më pak të prirur të kapen pas ushqimeve të tjera gjatë ditës.

Një rishikim i studimeve për humbjen e peshës vitin e kaluar madje zbuloi se pjesëmarrësit që përfshinin arra në dietën e tyre, ndonjëherë humbnin më shumë peshë se ata që i shmangnin.

Me fjalë të tjera, larg të qenit “shkatërrues dietash”, arrat mund të mbështesin kontrollin e peshës kur konsumohen me masë – rreth 30g në ditë, ose një grusht i vogël.

Më shumë se thjesht një snack

Pasi e heqim mitin e peshës, gama e përfitimeve është e habitshme.

“Arrat janë një burim i shkëlqyer fibrash, vitaminë E, antioksidantësh dhe mineralesh – por më e rëndësishmja, ato ndikojnë në shumë sisteme të trupit njëkohësisht,” thotë Kingswell.

Vitamina E, e bollshme në bajame dhe lajthi, është një antioksidant i fuqishëm që mbron qelizat nga dëmtimi.

Konsumimi i lartë i saj është lidhur me ngadalësim të rënies kognitive të lidhur me moshën.

Arra dhe pekanet, ndërkohë, janë të pasura me polifenole që luftojnë inflamacionin – një shkaktar kryesor i sëmundjeve të zemrës dhe diabetit.

View this post on Instagram

A post shared by Grace Kingswell | Fertility Nutritionist | mBANT (@gracekingswell)

Ka edhe përfitime riprodhuese. Një studim klinik spanjoll zbuloi se meshkujt që shtuan dy grushte arra të përziera çdo ditë për 14 javë, përmirësuan numrin e spermës, lëvizshmërinë dhe morfologjinë e saj.

Studime të tjera sugjerojnë se gratë që konsumojnë arra rregullisht kanë më pak gjasa të përballen me probleme të konceptimit, ndoshta për shkak të rolit që luajnë yndyrnat omega-3 dhe seleni në balancën hormonale.

Konsumimi i rregullt i arrave gjithashtu lidhet me presion më të ulët gjaku, rrezik më të vogël të diabetit tip 2 dhe madje një rritje modeste të humorit – falë ndikimit në neurotransmetues si serotonina.

Çdo lloj arre ka veçantinë e vet

Arra – të pasura me omega-3, proteina dhe polifenole; ndihmojnë trurin dhe kujtesën.

Arrat braziliane – burimi më i madh natyror i selenit, thelbësor për shëndetin e tiroides. Mjaftojnë vetëm 3 në ditë.

Bajamet – të pasura me fibra dhe vitaminë E; ndihmojnë tretjen dhe imunitetin.

Për arrat e bluara (nut butters)

Ato janë bërë shumë popullore, por jo të gjitha janë të barabarta. Shumë përmbajnë vaj palme ose sheqer. Ekspertët këshillojnë të zgjidhen vetëm ato që janë 100% arra.

Megjithatë, arrat e plota kanë më shumë fibra dhe mund të jenë më të mira për kontrollin e sheqerit në gjak.

Përfundimi

Për shumicën e njerëzve, përfitimet e arrave tejkalojnë rreziqet. Një grusht i vogël çdo ditë mund të ndihmojë në shëndetin e trurit, zemrës, tretjes, fertilitetit dhe kontrollin e peshës.

👉 Në vend që të shihen si armiq të dietës, arrat duhen konsideruar si ushqim bazë për një jetë të shëndetshme. /GazetaExpress/