Politika sërish në duart e Gjykatës – VV’së s’i pranohet konstituimi, Srpska çoi rast  në Kushtetuese, Osmani po analizon

Lajme

Gazeta Express

02/09/2025 14:58

Të martën e javës së kaluar, më saktësisht me 26 gusht, procesi i konstituimit të Kuvendit, i bllokuar prej muajsh, filloi të zhbllokohej. Kjo pasi që kryetari dhe disa nga nënkryetarët e këtij institucioni u zgjodhën. Por, telashe të reja u krijuan lidhur me njërin nga nënkryetarët, atë serb. Kjo sepse ky i fundit nuk arriti të zgjidhej. Votimi për të, edhe pse nga shumica thuhet se duhej të bëhej në pako, me vendim të kryeparlamentarit të ri, Dimal Basha, u procedua ndaras nga zgjedhja e nënkryetarit tjetër nga radhët e komuniteteve jo shumicë, shkruan Gazeta Express.

Si i tillë, ky proces filloi të realizohej me short. Kjo u kundërshtua nga Lista Srpska. Kësisoj, të enjten dhe të shtunën, emrat e deputetëve serbë u hodhën në votim me short, ku asnjëri prej tyre, përfshirë këtu edhe Nenad Rashiqin, i cili pati përkrahjen e VV-së, s’morën votat e nevojshme.

Për këtë, Lista Serbe njoftoi me 30 gusht se është ankuar në Kushtetuese pikërisht kundër votimit ndaras për zgjedhjen e nënkryetarëve nga komunitetet pakicë gjatë seancës konstituive.

Nga kjo parti u tha se kanë dorëzuar ankesë “për shkak të shkeljes së rëndë të të drejtave të popullit serb në seancat e kuvendit në Prishtinë. Parimet kushtetuese dhe demokratike janë cenuar rëndë, ndërsa popullit serb i është pamundësuar ushtrimi i të drejtave të tij të garantuara”.

Për këtë janë deklaruar edhe nga kjo gjykatë, nga ku është konfirmuar se kanë pranuar kërkesën e Listës Serbe, por pa dhënë më shumë detaje.

Rreth kësaj ka pasur reagime nga njohës të fushës, të cilët në esencës të deklarimve të tyre, kanë thënë se votimi për nënkryetarët nga komunitetet jo shumicë duhet të bëhet pako, njësoj si nënkryetarët e tjerë.

Por, ky veprim i Bashës me ndarjen e votimit për komunitetet jo shumicës, s’është veprimi i vetëm i  kontestuar.

Të shtunën e 30 gushtit, pas dështimit të zgjedhjes së nënkryetarit, Basha e shpalli të konstituar parlamentin, duke thënë mes tjerash se ‘‘Kuvendi duhet të vazhdojë punën siç parashihet me Kushtetutë’’.

Edhe ndaj këtij veprimi të Bashës pati reagime kundërshtuese. Njohësit e fushës konstatuan se kuvendi pranohet i konstituar kur zgjidhen të pesë nënkryetarët.

‘‘Zgjedhja e Kryetarit dhe e pesë nënkryetarëve të Kuvendit është e paraparë në të njëjtin nen të Kushtetutës (neni 67.1). Këto dy akte nuk mund të ndahen mes vete, pasi vetëm me zgjedhjen e Kryetarit dhe të pesë nënkryetarëve Kuvendi konsiderohet i konstituar’’, ka thënë mes tjerash Albert Krasniqi nga D+.

Qëndrim të njëjtë ka pasur edhe ish-kryetari i Gjykatës Kushtetuese, Enver Hasani.

Edhe ky i fundit ka theksuar se ‘‘Nuk ka Kuvend të konstituuar pa zgjedhjen e kryetarit dhe të gjithë nënkryetarëve’’.

Pavarësisht gjithë këtyre, VV-ja ka vazhduar me qasjen e njëjtë.

Albulena Haxhiu, që tashmë është zgjedhur nënkryetare e Kuvendit, ka bërë të ditur se ata po presin hapat drejt themelimit të qeverisë, duke njoftuar edhe se shumë shpejtë Këshilli i Përgjithshëm do ta votojnë mandatarin e tyre për kryeministër, dhe se presin nga presidentja Vjosa Osmani që ‘’të veprojë në emër të funksionimit demokratik’’.

“Na duhet mbledhje e Këshillit të Përgjithshëm që ta votojmë mandatarin, e pastaj Arbërie Nagavci ta dërgojë emrin e kryeministrit Kurti te presidentja Osmani e mandej presim që presidentja të veprojë në emër të funksionimit demokratik. Unë jam e bindur që ata do të mbajnë mbledhjen të jashtëzakonshme dhe të shpejtë, për shkak të rrethanave që jemi”, u shpreh Haxhiu.

Edhe ky qëndrim i VV-së është kundërshtuar nga njohës të çështjeve. Eugen Cakolli nga koalicioni i organizatave joqeveritare, Demokracia në Veprim  ka thënë për Gazetën Express, se Osmani nuk do të duhej ta ndërmerrte ndonjë hap që do ta kalonte situatën te zgjedhje e qeverisë.

Ai ka deklaruar se Presidentja ‘‘nuk do të duhej ta aktivizonte asnjë kompetencë, e aq më pak të ndërmarrë ndonjë hap për dekretimin e kandidatit për kryeministër nga radha e Lëvizjes Vetëvendosje, për shkak se ka aktgjykime që theksojnë qartë se Kuvendi nuk konstituohet pa u zgjedhur të gjithë nënkryetarët’’.

Për këtë çështje ka pasur deklarim edhe nga vetë ky institucion. Nga Presidenca është bërë e ditur se lidhur me shpalljen e konstituimit të Kuvendit, janë duke u bërë analiza nga ekipi ligjor i Osmanit.

‘‘Në anën tjetër, Presidentja Osmani e ka informuar kryetarin Basha se ekipi ligjor i Presidencës është duke bërë analizën lidhur me procesin e konstituimit të Kuvendit të Kosovës. Presidentja ka potencuar se, sikurse gjithmonë, do të veprojë në përputhje të plotë me Kushtetutën dhe ligjet në fuqi, duke garantuar stabilitetin institucional dhe respektimin e vullnetit të qytetarëve të Kosovës’’, thuhet në postimin e Presidencës, pas takimit që Osmani ka pasur me Bashën.

Përveç këtij takimit të djeshëm me Osmanin, Basha e kishte edhe një takim tjetër. Atë me kryesinë e re të kuvendit, edhe pse ende jo të plotë.

Këtë mbledhje Basha e kishte thirr të shtunën pasi e mbylli seancën. Por, edhe pse ftesa ishte për të gjithë nënkryetarët e zgjedhur, Bashës në takim i shkuan vetëm Albulena Haxhiu si nënkryetare, dhe Emilija Rexhepi nënkryetare nga radhët e komuniteteve jo shumicë.

Partitë e tjera që patën ftesë, Partia Demokratike e Kosovës dhe Lidhja Demokratike e Kosovës, qysh të shtunën refuzuan ftesën e Bashës.

Nga të dyja këto parti, u deklarua se Kuvendi pavarësisht asaj çfarë kishte deklaruar Basha, s’ishte konstituar. Të njëjtat e cilësuan ftesën e Bashës si të ‘‘pakuptimtë’, dhe duke thënë se ata s’marrin pjesë në  ‘‘çmenduri të tilla”.

Ndryshe, gjatë kësaj kohe krize politike, VV-së i janë kontestuar veprimet e saj edhe në raste të tjera në Gjykatën Kushtetuese. Po ashtu, kjo parti ka pasur kritika nga njohës të fushës edhe më herët. /GazetaExpress