Pesë ligje zvicerane që ndikojnë më shumë te banorët e huaj

Lajme

Gazeta Express

16/07/2025 16:55

Disa pjesë të legjislacionit të Zvicrës janë të destinuara për të gjithë popullsinë, ndërsa të tjerat janë specifike për emigrantët. Ja ato që kanë të bëjnë vetëm me shtetasit e huaj.

Kryesisht, ligjet e orientuara drejt të huajve përcaktojnë të drejtat dhe detyrimet që kanë të bëjnë posaçërisht me banorët ndërkombëtarë – çfarë kanë të drejtë (ose jo) ndërsa jetojnë në Zvicër, shkruan Albinfo.ch.

Ndërsa disa kanë të bëjnë vetëm me kombësi të caktuara, të tjerat janë më gjithëpërfshirëse – domethënë, prekin të gjithë të huajt:

Marrëveshja për Lëvizjen e Lirë të Personave (AFMP)
Ky legjislacion është një shembull i një legjislacioni që është i orientuar drejt një grupi të zgjedhur të të huajve, përkatësisht, qytetarëve të Bashkimit Evropian.
Në fuqi që nga viti 2002, AFMP “heq kufizimet për qytetarët e BE-së që dëshirojnë të jetojnë ose të punojnë në Zvicër”, sipas qeverisë. “E drejta e lëvizjes së lirë plotësohet nga njohja reciproke e kualifikimeve profesionale, nga e drejta për të blerë pronë dhe nga koordinimi i sistemeve të sigurimeve shoqërore”.
Kjo marrëveshje ka qenë shtylla kurrizore e politikës së imigracionit të Zvicrës për më shumë se dy dekada (një pakt i ngjashëm ekziston midis Bernës dhe Norvegjisë, Islandës dhe Lihtenshtajnit – EFTA). Një nga dispozitat kryesore të këtij ligji, për shembull, është se shtetasit e këtyre vendeve kanë të njëjtat të drejta, në aspektin e punësimit dhe aksesit në tregun e punës, si qytetarët zviceranë.

Akti i Shtetasve të Huaj dhe Integrimit (FNIA)
Në fuqi në formën e tij aktuale që nga viti 2008, ky ligj përcakton kushtet ligjore për pranimin, qëndrimin dhe integrimin e emigrantëve në Zvicër.
Ligji përcakton kërkesat për marrjen e vizave dhe lejeve të qëndrimit, përshkruan të drejtat dhe detyrimet e shtetasve të huaj që punojnë dhe jetojnë në Zvicër dhe përcakton rregullat sipas të cilave të huajt mund të vazhdojnë të qëndrojnë në vend.
Përveç kësaj, ai përcakton rregullat e ribashkimit familjar.
FNIA është padyshim legjislacioni më i gjerë nga të gjithë, pasi përcakton të gjitha rregullat për lejet e punës dhe të qëndrimit.

Akti Federal mbi Shtetësinë Zvicerane
Siç sugjeron edhe emri i tij, ky ligj, i cili hyri në fuqi në vitin 2018, përcakton kërkesat për të gjitha çështjet që lidhen me natyralizimin.
Midis tyre janë mënyrat e transmetimit të shtetësisë zvicerane (për shembull, nga lindja ose prejardhja) dhe – edhe më të rëndësishme për emigrantët – kriteret për dhe procesi i natyralizimit.

Akti Federal mbi Shkëmbimin Automatik Ndërkombëtar të Informacionit në Çështjet Tatimore (AEOI)
Pavarësisht emrit të tij të gjatë, qëllimi i këtij legjislacioni është mjaft i thjeshtë.
Konkretisht, që nga hyrja në fuqi në vitin 2018, qëllimi i tij ka qenë rrjedha e informacionit midis Zvicrës dhe autoriteteve të huaja në një përpjekje për të zvogëluar evazionin global të taksave.
Në thelb, nëse jeni një banor i huaj që i përmbahet taksave, nuk keni pse të keni frikë.
Ky ligj synon ata që nuk i përmbahen.

Lex Koller

Ky ligj i veçantë vendos kufizime për (disa) të huaj që duan të blejnë një shtëpi në Zvicër.
Si rregull i përgjithshëm, një autorizim për të blerë pasuri të paluajtshme synon të parandalojë që pronat zvicerane të bien në duar të huaja.
Megjithatë, jo të gjithë shtetasit e huaj i nënshtrohen këtij rregulli.
Qytetarët e BE/EFTA-s dhe mbajtësit e lejes C janë ndër ata që përjashtohen nga këto rregulla, por shtetasit e vendeve të treta mund të kenë nevojë për leje për të blerë një shtëpi, e cila mund të jepet ose jo, varësisht nëse prona është menduar si një vendbanim parësor, dytësor apo me qira. Këto janë ligjet kryesore në nivel federal që përcaktojnë kushtet për të huajt që të vijnë, si dhe të jetojnë dhe punojnë në Zvicër.