Paracetamoli nuk gjendet vetëm në tableta! Ekspertët paralajmërojnë se mbidoza aksidentale është vdekjeprurëse

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

25/09/2025 20:50

Paracetamoli është vënë në qendër të vëmendjes pas pretendimeve të Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, i cili lidhi përdorimin e këtij ilaçi pa recetë gjatë shtatzënisë me rritjen e rasteve të autizmit dhe ADHD-së.

Këto deklarata kanë shkaktuar zemërim në mbarë botën, me ekspertët që u bëjnë thirrje grave të vazhdojnë të marrin tabletat – nën mbikëqyrjen e mjekut – për të trajtuar dhimbjet, dhimbjet e kokës dhe ethet.

Sekretari britanik i Shëndetësisë, Wes Streeting, u bëri thirrje britanikëve të “dëgjojnë NHS-në dhe jo Donald Trump-in”. Gjatë një episodi të djeshëm të emisionit Lorraine, ai shpjegoi qëndrimin e Qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar lidhur me pretendimet e Trump.

Z. Streeting tha: “Një studim i madh u krye në vitin 2024 në Suedi, me 2.4 milionë fëmijë, dhe ai nuk i mbështeti këto pretendime. Prandaj, do t’u thoja njerëzve që po shikojnë, mos i kushtoni fare vëmendje asaj që thotë Donald Trump për mjekësinë. Në fakt, mos merrni as fjalën time si politikan – dëgjoni mjekët britanikë, shkencëtarët britanikë, NHS-në. Është me të vërtetë e rëndësishme, në një kohë kur ka skepticizëm – dhe nuk mendoj se skepticizmi vetë, të bësh pyetje, është diçka e keqe, por duhet të ndjekim shkencën mjekësore.”

Agjencia Rregullatore e Barnave dhe Produkteve Shëndetësore (MHRA) gjithashtu theksoi se “nuk ka prova që marrja e paracetamolit gjatë shtatzënisë shkakton autizëm tek fëmijët.”

Megjithatë, paracetamoli duhet përdorur me kujdes. Doza maksimale zyrtare është dy tableta 500 mg, të marra deri në katër herë në ditë brenda 24 orëve, me të paktën katër orë interval mes dozave.

Por mjekët kryesorë kanë paralajmëruar se edhe në doza “të sigurta”, ilaçi mund të ketë ndikim afatgjatë në mëlçi dhe, shqetësuese, është çuditërisht e lehtë të merret mbidozë.

Dr. Leyla Hannbeck, drejtoreshë ekzekutive e Shoqatës së Farmacive të Pavarura, tha për Daily Mail: “Ndërsa paracetamoli mund të jetë efektiv dhe i sigurt kur merret në dozat e rekomanduara dhe gjatë periudhës së këshilluar, ai mund të jetë shumë i dëmshëm dhe madje fatal nëse tejkalohet rregullisht – qoftë edhe me disa tableta. Paracetamoli mund të dëmtojë rëndë mëlçinë nëse merret gabimisht dhe mund të shkaktojë vdekje.”

Megjithatë, paracetamoli nuk gjendet vetëm në formën e tabletave dhe është i pranishëm në një sërë produktesh mjekësore, duke rritur rrezikun e “mbidozimit të shpërndarë” – ku pacientët marrin pak më shumë se limiti i rekomanduar ditor për disa ditë ose javë, gjë që çon në një akumulim të rrezikshëm në mëlçi.

Mbidozimi aksidental është gjithashtu i zakonshëm sepse paracetamoli fshihet në shumë ilaçe të tjera. Thorrun Govind, një farmaciste televizive dhe ish-kryetare e Shoqatës Farmaceutike Mbretërore, tha për Daily Mail: “Shumë ilaçe pa recetë për të ftohtin, gripin dhe kombinimet e tyre përmbajnë paracetamol. Njerëzit mund të tejkalojnë aksidentalisht kufirin e rekomanduar prej 4g në 24 orë duke marrë disa produkte të ndryshme. Lexoni etiketat e ilaçeve me kujdes dhe pyesni një farmacist nëse nuk jeni të sigurt.”

Sondazhet tregojnë se deri në dy në pesë persona që blejnë ilaçe pa recetë nuk e dinë se ato përmbajnë paracetamol. Vitet e fundit, familje të pikëlluara kanë kërkuar që ilaçi të bëhet vetëm me recetë pasi të dashurit e tyre vdiqën nga marrja e pavetëdijshme e tepërt gjatë vetë-mjekimit.

Paracetamoli është tani shkaku kryesor i dështimit akut të mëlçisë te të rriturit në Mbretërinë e Bashkuar. Kërkimet tregojnë se marrja e gati dyfishit të dozës së rekomanduar ditore – rreth 7.5g në 24 orë – mund të jetë e mjaftueshme për të shkaktuar toksicitet tek disa njerëz.

Me këtë në mendje, këto janë burimet e fshehura të paracetamolit që të gjithë duhet t’i kenë parasysh, veçanërisht ndërsa afrohemi drejt sezonit të të ftohtit dhe gripit.

1. Bustina për të ftohtin dhe gripin

Shumë njerëz nuk e dinë se shumica e ilaçeve për të ftohtin dhe gripin përmbajnë paracetamol. Më i njohuri është Lemsip Cold & Flu Sachets Lemon, ku çdo bustinë përmban 650 mg paracetamol. Ka gjithashtu marka të tjera si Beechams Cold & Flu Hot Lemon & Honey, që përmban 600 mg paracetamol për bustinë.

2. Ilaçe për fëmijë

Një shishe Calpol është një produkt bazë në çdo shtëpi, dhe përbërësi kryesor i saj është paracetamoli. Përdoret për të lehtësuar dhimbjet dhe për të ulur ethet te fëmijët e vegjël, dhe çdo dozë 5 ml përmban 120 mg paracetamol.

3. Dekongjestantët nazalë

Kur njerëzit kanë hundë të zëna, ata i drejtohen një spreji dekongjestant nazal si Sudafed për të lehtësuar presionin në kokë, ose produkteve të ngjashme në formë tabletash – por a e dinë se ato përmbajnë paracetamol? Këto përfshijnë Sudafed Sinus Max Strength Capsules, Sudafed Mucus Relief Triple Action Tablets dhe Boots Decongestant with Pain Relief Tablets. Çdo kapsulë e Sudafed Sinus Max Strength përmban 500 mg paracetamol, ndërsa çdo tabletë e Sudafed Mucus Relief Triple Action ka 250 mg. Po ashtu, çdo tabletë e Boots Decongestant with Pain Relief Tablets përmban 500 mg paracetamol.

4. Ilaçe të kombinuara për dhimbjen

Paracetamoli shpesh kombinohet me një tjetër qetësues dhimbjesh për të krijuar lehtësim të fuqishëm të dhimbjes, siç është Nuromal Dual Action Pain Relief Ibuprofen and Paracetamol. Duke marrë këtë tabletë si shembull, çdo tabletë e produktit përmban 500 mg paracetamol – të cilin shumë njerëz e përdorin kur përjetojnë dhimbje që nuk mund të lehtësohen nga njëri prej qetësuesve veç e veç.

5. Shurupe për kollën

Paracetamoli gjendet edhe në shurupe për kollën, për shembull, Beechams All In One Liquid dhe Covonia All-In-One Chesty Cough. Çdo dozë 20 ml e Beechams All in One Liquid përmban 500 mg paracetamol, ndërsa çdo 10 ml e Covonia All-In-One Chesty Cough ka 250 mg paracetamol. /Daily Mail/GazetaExpress/