Nëse jeni person i mëngjesit apo natës është e përcaktuar në ADN-në tuaj, por a mund ta ndryshoni

Shneta

Gazeta Express

01/04/2021 17:46

Brenda zingjirëve të ADN-së suaj, një koleksion i vogël gjenesh ushtron një ndikim të fuqishëm nëse jeni person mëngjesi apo mbrëmjeje.

Gjithashtu, për çasjen ndaj mëngjesit ose mbrëmjes ndikojnë një numër faktorësh – hormonet, rrezet e diellit, mosha, madje edhe vendi ku jetoni.

Nëse jeni natyrshëm të prirur të jeni më aktiv dhe produktiv natën, a mund t’i tejkaloni këto ndikime biologjike dhe mjedisore? A mund ta ndryshoni veten qëllimisht dhe të jeni një person mëngjesi? Nuk do të jetë e lehtë – dhe mund të mos jetë e përhershme – por përgjigja duket se është po.

Çfarë është saktësisht një kronotip?

Prirja natyrore për të qenë më shumë një person mëngjesi ose person nate ndonjëherë quhet kronotipi juaj. Njerëzit u referohen kronotipave në terma speciesh – zogj mëngjesi, buf nate – por nuk ka ndonjë lidhje të vërtetë shkencore midis këtyre termave.

Çfarë mund të bëni për të ndryshuar kronotipin?

Nëse kërkesat e punës, orari i shkollës, nevojat e familjes ose qëllimet personale ju kërkojnë të jeni më aktiv dhe produktiv gjatë orëve të mëngjesit, mund të jeni në gjendje të ndryshoni ciklet e gjumit dhe zgjimit. Në vijim gjeni disa këshilla të rekomanduara nga mjeku për të harmonizuar orarin e gjumit me nevojat aktuale.

Ndryshoni gradualisht kohën e gjumit: Shkoni për të fjetur 20 minuta deri më 2 orë më herët.

Lejoni ndriçimin të përcaktojë orën trupore: Shmangni ekspozimin ndaj pajisjeve që lëshojnë drita blu (si telefonët dhe tabletët) dhe zgjidhni dritën e natës ose ndriçues në ngjyrë të kuqe që imitojnë ngjyrat e perëndimit të diellit.

Zhvilloni një rutinë qetësuese gjatë natës: Nëse po përpiqeni të anashkaloni një zakon të përjetshëm të aktivitetit gjatë natës, mund të ndihmojë të krijoni rutina që dërgojnë një sinjal para gjumit në tru, si meditimi, frymëmarrja e thellë, aromaterapia, leximi i librave dhe rituale të tjera qetësuese.

Mos lejoni që zakonet e të ngrënit të ngadalësojnë progresin: Nëse qëllimi është të bini në gjumë më herët dhe të zgjoheni më herët, duhet të përshtatni zakonet e ngrënies në mënyrë që ato të promovojnë gjumë më të mirë. Studiuesit e gjumit rekomandojnë që të kufizoni kafeinën dhe alkoolin afër gjumit dhe të hani vaktin më të madh herët gjatë ditës./Anabel/Gazeta Express