Ndryshim i lehtë në shikim një ‘shenjë paralajmëruese e hershme’ e Parkinsonit

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

20/05/2025 22:04

Nëse nuk jeni më në gjendje të parkoni paralelisht apo të kapni një top, ekspertët paralajmërojnë se faji mund të mos jetë ngathtësia.

Sepse një ndryshim i lehtë në shikim mund të jetë shenja e parë paralajmëruese e sëmundjes neurologjike të Parkinsonit, sipas një mjekeje të njohur të NHS.

Treguesit e hershëm të kësaj gjendjeje kanë përfshirë prej kohësh dridhjet, ngurtësinë, lëvizjet e ngadalta dhe humbjen e nuhatjes.

Por sipas Dr. Punam Krishan, e cila shfaqet në programin “BBC Morning Live”, perceptimi i thellësisë është një ‘sfidë e zakonshme’ për njerëzit me Parkinson dhe ‘paraqet probleme të konsiderueshme në lëvizshmëri’.

Më shumë se dhjetë milionë njerëz në mbarë botën mendohet se vuajnë nga kjo sëmundje, përfshirë Michael J. Fox, Billy Connolly dhe Jeremy Paxman.

Parkinsoni shkaktohet nga humbja e qelizave nervore në një zonë të trurit që është përgjegjëse për prodhimin e dopaminës, e cila ndihmon në koordinimin e lëvizjeve të trupit.

Gjendja përkeqësohet me kalimin e kohës, pasi më shumë qeliza vdesin, duke i lënë pacientët gjithnjë e më të paaftë për të kryer detyra të përditshme.

Ndërsa Parkinsoni mund të ndryshojë shikimin në mënyra të ndryshme, përfshirë dyfishimin e shikimit, halucinacionet dhe sytë e thatë, dy zona të caktuara të shtëpisë mund të paraqesin probleme të veçanta për ata që përjetojnë vështirësi me perceptimin e thellësisë, tha Dr. Krishan.

Të futesh në vaskë mund të jetë e rrezikshme pasi sipërfaqet bëhen të rrëshqitshme kur janë të lagështa, kështu që vetëm qëndrueshmëria në këmbë e parandalon një rrëzim.

“Për të afërmit më të moshuar, do të rekomandoja një vaskë me hyrje të ulët, ose nëse është e mundur, një dush, për të minimizuar rrezikun. Edhe shkallët mund të jenë të rrezikshme për këdo që përballet me probleme në perceptimin e thellësisë ose në lëvizshmëri. Sigurohuni që shikimi juaj, ose i të afërmve të moshuar, të mos jetë i dëmtuar duke kontrolluar nëse ngjitja apo zbritja e shkallëve nuk paraqet vështirësi.”

Ajo shtoi: “Të qenit në gjendje të lëvizni lirshëm nëpër shtëpi është çelësi për të ruajtur pavarësinë ndërsa plakemi, kështu që identifikimi i kësaj shenje paralajmëruese në fazat e hershme—te vetja apo te një i afërm—mund të ndihmojë për të marrë ndihmën e duhur dhe për të vazhduar të gëzojnë jetën në shtëpi. Bërja e disa ndryshimeve në shtëpi gjithashtu ndihmon në menaxhimin e gjendjes. Shtyllat mbajtëse ose një ashensor për shkallët mund t’ju ndihmojnë të lëvizni në mënyrë të pavarur dhe të sigurt.”

Parkinsoni prek rreth 153,000 njerëz në Britani dhe 500,000 në SHBA.

Por kjo shifër pritet të rritet në 172,000 të rritur në MB deri në vitin 2030, sipas ekspertëve.

Çdo orë, dy persona diagnostikohen me këtë gjendje në MB dhe sëmundja i kushton NHS-së më shumë se 725 milionë £ në vit.

Shenja të tjera të zakonshme përfshijnë problemet me ekuilibrin, si vështirësitë në koordinim dhe ngërçet muskulore.

Por është një sëmundje ende e pakupuar mirë dhe ekspertët ende po përpiqen të zbulojnë çfarë e shkakton atë.

Mendohet se është rezultat i një kombinimi të ndryshimeve gjenetike dhe faktorëve mjedisorë.

Megjithëse nuk ka kurë, ekzistojnë trajtime që mund të menaxhojnë simptomat dhe të ruajnë cilësinë e jetës sa më gjatë të jetë e mundur. /GazetaExpress/