Ndotja e ambientit lidhet me “autizmin”

Shneta tjera

Gazeta Express

15/11/2024 21:16

Ndotja e ajrit mund të jetë shkak për ekzemën, sugjerojnë kërkimet e fundit. Studimi tregon se njerëzit që jetojnë në qytete me ndotje të lartë janë në rrezik më të madh për të zhvilluar këtë gjendje.

Ata gjithashtu kanë më shumë gjasa të përballen me shpërthime të ekzemës kur cilësia e ajrit konsiderohet “mesatare” – siç ndodh shpesh në Londër dhe Nju Jork, sipas të njëjtit studim.

Ky zbulim vjen vetëm disa ditë pasi ekspertët gjetën se ndotja e ajrit që thithet nga gratë gjatë shtatzënisë mund të jetë e lidhur me një rrezik më të madh të autizmit tek pasardhësit e tyre.

Në këtë kërkim të ri, studiuesit amerikanë ndoqën mbi 286,000 të rritur në më shumë se 780 zona, duke i pyetur për shëndetin e tyre të përgjithshëm.

U analizuan gjithashtu nivelet mesatare të grimcave me diametër më pak se 2.5 mikrometra (PM2.5) pranë shtëpive të tyre.

Këto grimca mikroskopike janë më të imtat në ajër dhe mund të depërtojnë thellë në indet trupore, duke u lidhur me probleme si sëmundjet e zemrës dhe demenca.

Faktorët që mund të ndikonin në rezultate, si alergjitë ushqimore dhe statusi i pirjes së duhanit, u morën parasysh.

Studiuesit nga Universiteti Yale në Connecticut zbuluan se për çdo rritje prej 10 mikrogramësh për metër kub në PM2.5, rastet e ekzemës më shumë se dyfishoheshin.

Jeffrey Cohen, autor kryesor i studimit dhe profesor ndihmës i dermatologjisë në Universitetin Yale, tha: “Në zonat më të ndotura të vendit, kishte më shumë raste të ekzemës.”

Në një publikim në revistën PLOS ONE, studiuesit shtuan: “Të tregosh se individët në Shtetet e Bashkuara të ekspozuar ndaj grimcave të ajrit kanë më shumë gjasa të kenë ekzemë thellon kuptimin tonë mbi ndikimet e rëndësishme shëndetësore të ndotjes së ajrit”.

Megjithatë, shkencëtarët pranuan se studimi kishte disa kufizime, përfshirë përdorimin e të dhënave të PM2.5 vetëm për vitin 2015.

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka bërë thirrje të gjata që vendet të marrin masa më të ashpra për të luftuar ndotjen, e cila mendohet të vrasë 7 milionë njerëz çdo vit në mbarë botën.

Çfarë është ekzema?

Ekzema është një grup gjendjesh inflamatore të lëkurës që shkaktojnë kruajtje, tharje, skuqje, luspa dhe infeksione, dhe prek deri në 25% të popullsisë.

Gjendja mund të përkeqësohet deri në pikën ku bëhet shkatërruese, duke shkaktuar inflamacion të lëkurës në gjithë trupin.

Të paktën një në dhjetë fëmijë do të ketë ekzemë në një moment, por zakonisht e kalojnë ndërsa sistemi i tyre imunitar zhvillohet.

Mendohet se ekzema ndodh tek njerëzit me një mutacion të zakonshëm gjenetik që shkakton tharje të madhe të lëkurës.

Shpërthimet e simptomave gjithashtu mund të lidhen me alergjitë ose të shkaktohen nga disa sapunë ose ushqime.

Mjekët dermatologë zakonisht përshkruajnë kremra dhe larës për të trajtuar tharjen e lëkurës, si dhe kremra me steroide për të reduktuar ënjtjen dhe skuqjen.

Nëse këto nuk funksionojnë, përdoren ilaçe imunosupresive, si ciklosporina ose metotreksati.

Lidhja me autizmin

Gjithashtu, këtë javë studiuesit sugjeruan se ndotja e ajrit mund të lidhet me një rrezik më të madh të zhvillimit të autizmit.

Një rishikim i literaturës shkencore të fundit tregoi se foshnjat me një rrezik gjenetik të lartë për çrregullimin e zhvillimit, të ekspozuara ndaj katër ndotësve të zakonshëm të ajrit, kishin më shumë gjasa të zhvillonin këtë gjendje.

Mendohet se këto ndotës mikroskopikë, kur thithen gjatë fëmijërisë së hershme ose zhvillimit në bark, mund të futen në qarkullimin e gjakut.

Aty, ata mund të kapërcejnë shtresat mbrojtëse të trurit, duke shkaktuar inflamacion, duke ndryshuar mënyrën se si funksionojnë nervat dhe duke rritur rrezikun e çrregullimeve.

Shkalla e autizmit ka shpërthyer globalisht.

Analizat tregojnë se diagnozat e çrregullimit janë rritur gati 800% në Britani gjatë dekadave të fundit, ndërsa normat pothuajse janë trefishuar në SHBA. /GazetaExpress/