Miftaraj e Cakolli përjashtojnë mundësinë që deputetë t’i humbin mandatet për shkak të moskonstitumit të Kuvendit – detaje

Lajme

Gazeta Express

07/07/2025 13:36

Deri më 26 korrik, deputetët e zgjedhur kanë kohë që ta konstituojnë kuvendin sipas një afati të dhënë nga Kushtetuesja. Meqë akoma s’ka ndonjë marrëveshje politike, duket se ky afat do të konsumohet dhe në rast që deri më 26 korrik nuk konstituohet kuvendi, presidentja Osmani ka thënë se mund të këtë pasoja juridike. Sot deputetja Mimoza Kusari- Lila tha se një nga këto pasoja mund të jetë humbja e mandateve të deputetëve. A i rrezikon moskonstituimi i kuvendit mandatet e 120 deputetëve aktualë?

Gazeta Express

Në aktgjykimin e fundit të Gjykatës Kushtetuese nuk përmenden pasoja juridike nëse Kuvendi nuk konstituohet brenda afatit 30 ditor që e caktuan. Kështu thotë Ehat Miftaraj nga IKD. Mirëpo një mundësi e tillë u përmend nga presidentja Vjosa Osmani.

“Ajo çfarë e kam përmendur në këto takime dhe vazhdoj ta them, është që kur diçka është e detyrueshme në aspektin Kushtetues, kjo do të thotë që mos kryerja e këtij detyrimi nuk mbetët pa pasoja. Pra do të ketë pasoja juridike. Nuk është se ne mund të presim që gjykata të thotë mirë pas 30 ditësh vazhdoni njësoj takohuni çdo dy ditë dhe mos bëni asgjë. Nuk pres që do të ketë diçka të tillë. Unë do të planifikoj që në qoftë se nuk ka konstituim të Kuvendit shumë shpejt që t’i drejtohem Gjykatës me kërkesë për sqarim në lidhje me atë se çfarë pas 30 ditësh se duhet të sqarohet se cila është pasoja juridike e moskryerjes së detyrimit kushtetues të konstituimit të Kuvendit pas 30 ditësh, se duhet të ketë pasoja”, tha ajo.

E një pasojë juridike sipas Mimoza Kusari- Lilës mund të jetë marrja e mandateve të deputetëve aktualë dhe zëvendësimi me kandidatët pasues në listat e partive.

“Jemi të vetëdijshëm që pasojat juridike mund të pasojnë pas kalimit të këtij afati, nuk ka ndodhur që në një legjislaturë të merret mandati i të gjithë deputetëve, por janë 120 deptutë të legjislaturës së nëntë të cilëve mund tu merret mandati për t’u përcjellur pastaj me deputetë tjerë që janë në lista. Kjo mendoj që mund të jetë njëra prej pasojave të mundshme”, tha ajo.

Miftaraj tha për Express se moskonstituimi i kuvendit brenda 30 ditëve nuk hyn në kuadër të kritereve ligjore për humbjen e mandatit të deputetit.

“Vendimi i Gjykatës Kushtetuese nuk ka paraparë pasoja juridike në rast të mos konstituimit të Kuvendit brenda 30 ditëve nga publikimi i Aktgjykimit.  Humbja e mandatit të deputetit është i përcaktuar me norma juridike dhe moskonstituimi brenda 30 ditëve nuk hyn në kuadër të kritereve ligjore për humbjen e mandatit”, tha ai.

Njëjtë është shprehur edhe Eugen Cakolli nga KDI. Ai në një bisedë me Gazetën Express tha se marrja e mandateve nuk ka logjikë kushtetuese.

“Edhe pse Gjykata Kushtuese edhe në rastin e fundit me përcaktimin e një afati 30 ditor për përmbylljen e konstituimit është treguar deri diku e paparashikueshme në përmbajtjen e vendimit. Unë mendoj që pasoja e marrjes së mandateve së pari nuk ka logjikë kushtetuese sepse kushtetuta e përcakton qartazi cilat janë rrethanat në të cilat mund të humbasin mandatin deputetët  dhe në rastin aktual pamundësia e zgjedhjes së kryetarit nuk është një prej tyre. Së dyti afati 30 ditor i caktuar nga Kushtetuesja vlen për kuvendin në tërësi si institucion, jo për 120 deputetët sepse në këtë logjikë i bie që nëse i ofrojmë nga 30 ditë të gjithë deputetëve do të kishte parti që për ta konsumuar listën do t’iu duheshin 5 ose 6 raste nga 30 ditë, në rastin e AAK’së e Nismas edhe më shumë. Prandaj besoj që si opsion është i fundit, për të mos thënë që s’hyn fare si mundësi”, tha Cakolli.

Në cilat raste deputetët humbin mandatin?

Neni i 8 i Ligjit për të drejtat dhe përgjegjësitë e deputetit përcakton rrethanat në të cilat deputetëve iu përfundon mandati para kohe:

1.1. nëse deputeti/ja nuk e bën betimin në seancën inauguruese ose në seancën e radhës, në të cilën ai/ ajo fizikisht është në gjendje ta bëjë betimin;

1.2. pas dorëheqjes së tij/saj;

1.3. nëse deputeti/ja bëhet anëtar/e i Qeverisë së Kosovës;

1.4. nëse deputeti/ja bëhet i/e paaftë për ta ushtruar funksionin e tij/saj;

1.5. nëse deputeti/ja për 6 muaj nuk merr pjesë në sesionet plenare të Kuvendit ose në mbledhjet e komisioneve, ku është anëtar/e. Në raste të veçanta, Kuvendi mund të vendosë ndryshe;

1.6. nëse me vendimin e formës së prerë të gjykatës dënohet për vepër penale me vuajtje të dënimit për një ose më shumë vjet burg;

1.7. me vdekjen e tij/saj..

2. Për rastet nga nën-paragrafët 1.4 dhe 1.5. të paragrafit 1 të këtij neni vendimin për përfundimin e mandatit të deputetit e nxjerr Kuvendi, me dy te tretat (2/3) e votave të deputeteve të pranishëm, të cilët votojnë sipas propozimit të Komisionit për Mandate dhe Imunitet.