Kontraceptivët e përdorur nga miliona gra mund të ndikojnë në kujtesë, zbulon një studim i ri

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

03/09/2025 19:44

Miliona gra që marrin kontraceptivë hormonalë mund të jenë në rrezik më të madh për humbje të kujtesës, sugjeron një hulumtim shqetësues.

Ekspertët thonë se gratë që përdorin metoda parandaluese të shtatzënisë si pilula, implanti apo patch-i, priren të kujtojnë aspekte të ndryshme të një ngjarjeje krahasuar me ato që kanë cikël natyral menstrual.

Duke ndryshuar balancën hormonale të një gruaje, ky ilaç ndikon në mënyrën se si ajo kujton informacione të pakëndshme.

Sipas studiuesve amerikanë, gratë që marrin këto barna kanë më pak gjasa të kujtojnë detaje të një ngjarjeje negative, duke e interpretuar ngjarjen ndryshe për të zbutur ndikimin emocional.

Shkencëtarët sot, të cilët i quajtën gjetjet “të rëndësishme”, thanë se të kujtuarit më pak detaje “mund të jetë në fakt mbrojtës”.

Megjithatë, ata paralajmëruan se nevojiten studime të mëtejshme për të provuar nëse ekziston me të vërtetë një lidhje.

Beatriz Brandao, një hulumtuese e neuroshkencës kognitive në Universitetin Rice në Houston, Teksas, dhe autore kryesore e studimit, tha:

“Për gratë, këto gjetje theksojnë atë që shumëkush ka dyshuar prej kohësh—kontrolli i lindjes mund të ndikojë në më shumë sesa vetëm shëndetin riprodhues.

Ai bën më shumë sesa parandalon shtatzëninë—ndikon gjithashtu në zonat e trurit që lidhen me emocionet dhe kujtesën, të cilat janë thelbësore për shëndetin mendor.

U habitëm kur zbuluam se kur gratë që përdorin kontraceptivë hormonalë aplikonin strategji si distancimi apo reinterpretimi, ato kujtonin më pak detaje të ngjarjeve negative.

Kjo reduktim i kujtesës për përvoja të pakëndshme mund të jetë në fakt mbrojtës.”

Dr Stephanie Leal, asistente profesoreshë e shkencave psikologjike në Universitetin Rice dhe bashkautore e studimit, shtoi:

“Këto gjetje janë shumë emocionuese.

Ato sugjerojnë se kontrolli hormonal i lindjes ka aftësinë të modifikojë si mënyrën se si gratë rregullojnë emocionet e tyre, ashtu edhe ndikimin që ky rregullim ka mbi kujtesën, sidomos në përvojat negative.”

Format më të zakonshme të kontraceptivëve hormonalë përfshijnë pilulën orale të kombinuar, mini-pilulën (vetëm me progesteron), patch-in kontraceptiv, unazën vaginale, injeksionin e progesteronit, implantin hormonal dhe pajisjen intrauterine hormonale (IUD).

Përveç planifikimit natyror familjar, prezervativët, IUD-të jo-hormonale dhe diafragmat janë disa nga opsionet e pakta jo-hormonale që gratë mund të përdorin.

Në studim, studiuesit ndoqën 179 gra, gjysma e të cilave përdornin kontraceptivë hormonalë dhe gjysma tjetër ishin me cikël natyral.

Rreth 79 nga 87 gratë që përdornin kontraceptivë merrnin pilulën.

Pjesëmarrëset plotësuan pyetësorë për të vlerësuar sa efektive ishin në rregullimin e emocioneve, zakoneve dhe shëndetit mendor.

Ato gjithashtu panë imazhe pozitive, negative dhe neutrale ndërsa aplikonin strategji të ndryshme të rregullimit emocional, si distancimi, reinterpretimi apo zhytja, dhe më pas plotësuan një test kujtese.

Distancimi përfshin krijimin mendor të një distance nga një shkak emocional për të fituar një perspektivë më objektive dhe për të reduktuar intensitetin emocional.

Ndërkohë, zhytja përfshin marrjen e një perspektive të përfshirë plotësisht, duke u zhytur në imazh.

Studiuesit zbuluan se gratë që përdornin kontraceptivë hormonalë treguan reagime emocionale më të forta krahasuar me ato me cikël natyral.

Kur ato përdornin strategji si distancimi ose reinterpretimi, kujtonin gjithashtu më pak detaje të ngjarjeve negative, megjithëse kujtesa e përgjithshme mbetej e paprekur.

Duke shkruar në revistën Hormones and Behaviour, shkencëtarët thanë:

“Përdorimi i kontraceptivëve hormonalë shoqërohet me reaktivitet të ndryshuar emocional, efektshmëri më të madhe të strategjive të rregullimit të emocioneve dhe pasoja në lloje të caktuara kujtese.”

Gjetjet për kontraceptivët hormonalë ishin të njëjta me ato për gratë që përdornin pilulën, duke sugjeruar se “këto efekte janë të dukshme edhe kur përdoret forma më e zakonshme e kontraceptivëve hormonalë”.

“Studimi ynë inkurajon një qasje gjithëpërfshirëse ndaj kujdesit shëndetësor të grave, që integron konsiderata psikologjike dhe kognitive në përshkrimin dhe menaxhimin e kontraceptivëve hormonalë,” shkruan ata.

Megjithatë, studiuesit pranuan se studimi kishte “disa kufizime”, duke përfshirë faktin se shumica e grave në kontraceptivë ishin vetëm me pilulë.

Studimi gjithashtu nuk gjurmoi me saktësi fazat e ciklit menstrual të pjesëmarrëseve me cikël natyral, duke kufizuar aftësinë e studiuesve për të ekzaminuar rolin e luhatjeve hormonale në rregullimin e emocioneve dhe performancën e kujtesës.

Shkencëtarët tani planifikojnë të vlerësojnë këtë ndikim duke ndjekur gratë me cikël natyral përgjatë fazave të ndryshme të ciklit menstrual dhe duke krahasuar lloje të ndryshme të kontraceptivëve hormonalë, si pilulat kundrejt IUD-ve.

“Qëllimi ynë përfundimtar është të kuptojmë se si hormonet riprodhuese—qoftë natyrale apo sintetike—formësojnë shëndetin emocional, në mënyrë që gratë të marrin vendime më të informuara për shëndetin e tyre riprodhues dhe mendor,” tha znj. Brandao.

Studimet e mëparshme kanë treguar një lidhje mes kontraceptivëve hormonalë dhe ndryshimeve në funksionin e trurit në zonat përgjegjëse për motivimin, emocionet dhe vëmendjen.

Për më tepër, nivelet e estrogjenit, që zakonisht janë më të ulëta tek përdorueset e kontraceptivëve hormonalë, luajnë një rol kyç në funksionin e hipokampusit, i përfshirë në kontrollin e emocioneve si dhe motivimin.

Efektet anësore të njohura të pilulës—e cila është provuar mbi 99 për qind efektive në parandalimin e shtatzënisë dhe është forma më e popullarizuar e kontraceptivëve—përfshijnë nauzenë, ndjeshmëri të gjinjve, ndryshime humori dhe dhimbje koke.

Disa pretendojnë se shtojnë peshë gjatë përdorimit për shkak të mbajtjes së lëngjeve dhe oreksit të rritur, megjithatë NHS thotë se nuk ka prova që ajo çon në shtim peshe.

Dekada kërkimesh nuk kanë arritur të japin prova përfundimtare që ky efekt anësor i supozuar është real.

Megjithatë, efektet anësore më të rralla përfshijnë mpiksje gjaku dhe një rrezik pak më të lartë për kancerin e gjirit dhe qafës së mitrës.

Afërsisht tre milionë gra në Mbretërinë e Bashkuar marrin pilulën kontraceptive, dhe rreth 11 milionë gra në SHBA përdorin kontraceptivë hormonalë. /GazetaExpress/