Një vajzë e vogël dy vjeç e tetë muaj, Arjatara Shakja, është përzgjedhur si “Kumari”, ose “perëndesha e gjallë” e re e Nepalit, një traditë e lashtë dhe e respektuar si nga hinduistët ashtu edhe nga budistët në këtë vend himalajas. Ajo u shoqërua nga familja dhe besimtarët nga shtëpia e saj deri te pallati i tempullit gjatë festës më të rëndësishme hindu në vend, Indra Jatra.
Arjatara e zëvendësoi paraardhësen e saj, Trishna Shakja, e cila u tërhoq nga detyra pasi arriti moshën e pubertetit – një moment kur, sipas traditës, perëndesha e gjallë konsiderohet se kthehet në një vajzë të zakonshme.
Kumari zgjidhet nga klani Shakja, pjesë e komunitetit indigjen Nevar në luginën e Katmandus. Vajzat përzgjidhen në moshën 2 deri në 4 vjeç dhe duhet të përmbushin kritere shumë të rrepta – si lëkurë, flokë, sy dhe dhëmbë të përsosur – dhe nuk duhet të kenë frikë nga errësira.
Në festivalin Indra Jatra, ish-Kumari u shëtit me një karrocë tërhequr nga besimtarët, si pjesë e një ceremonie tradicionale. Kumari vishet gjithmonë me rroba të kuqe, flokët i ka të ngritura në një topuz, dhe në ballë ka të vizatuar një “sy të tretë”, simbol i fuqisë hyjnore.
Nga vajzë e zakonshme në hyjni
E marta shënoi ditën e tetë të festivalit 15-ditor Dashain, një festë që simbolizon fitoren e së mirës ndaj së keqes. Të gjitha shkollat dhe zyrat ishin të mbyllura, duke lejuar njerëzit të festojnë me familjet e tyre. Arjatara u shoqërua në rrugët e Katmandus nga familjarët, miqtë dhe besimtarët derisa hyri në pallatin ku do të jetojë për disa vite si Kumari.
“Dje ishte vetëm vajza ime, sot është një perëndeshë”, u shpreh babai i saj, Ananta Shakja. Ai shtoi se kishin pasur shenja që para lindjes së saj: “Gjatë shtatzënisë, gruaja ime pa një ëndërr ku i shfaqej një perëndeshë. Që atëherë e dinim se do të ishte dikush i veçantë.”
Besimtarët qëndronin në radhë për të prekur me ballë këmbët e vajzës, një akt respekti i lartë në traditën hindu, dhe i ofronin lule e para. Të mërkurën, Arjatara pritet të bekojë besimtarët, përfshirë edhe presidentin e vendit.
Jeta pas perëndeshës
Ish-Kumari, Trishna Shakja, tani 11 vjeç, u largua nga pallati përmes një daljeje të pasme, në një mbajtëse të mbajtur nga familja dhe përkrahësit e saj. Ajo ishte shpallur Kumari në vitin 2017.
Familjet nga klani Shakja garojnë që vajzat e tyre të zgjidhen Kumari, pasi kjo u jep atyre një status të lartë shoqëror. Megjithatë, jeta si Kumari është e izoluar – vajzat kanë pak miq dhe lejohen të dalin vetëm disa herë në vit gjatë festave.
Pas përfundimit të rolit të tyre si perëndesha, ish-Kumarit përballen me sfida në përshtatjen me jetën e zakonshme, mësimin e detyrave shtëpiake dhe ndjekjen e shkollës. Sipas folklorit nepalez, meshkujt që martohen me një ish-Kumari besohet se do të vdesin të rinj, çka i ka bërë shumë prej tyre të mbeten beqare.
Megjithatë, tradita po pëson ndryshime. Sot, Kumari mund të arsimohen brenda pallatit përmes mësuesve privatë, madje kanë edhe televizor. Qeveria u jep gjithashtu një pension mujor ish-Kumarive prej rreth 110 dollarësh – pak më shumë se paga minimale në Nepal.