Kimikate toksike nga gomat e makinave gjenden në fruta dhe perime në Zvicër

Lajme

Gazeta Express

06/05/2025 18:39

Një studim i ri nga EPFL dhe Zyra Federale e Sigurisë Ushqimore dhe Veterinarisë (FSVO) ka zbuluar praninë e aditivëve të gomave në frutat dhe perimet që konsumohen më shpesh në Zvicër, duke ngritur shqetësime për pasojat e mundshme shëndetësore. Studimi, i botuar në Journal of Hazardous Materials, ka treguar se 31% e mostrave të frutave dhe perimeve përmbanin gjurmë të këtyre substancave, përfshirë 6PPD dhe 6PPD-kinonën, që përdoren në prodhimin e gomave, shkruan RTS, transmeton albinfo.ch.

Aditivët e gomave, si antioksidantët dhe agjentët vullkanizues, janë të njohur për toksicitetin e mundshëm, por pasojat e ekspozimit të tyre në shëndetin e njeriut janë ende të paqarta. Florian Breider, drejtor i Laboratorit Qendror Mjedisor (GR-CEL) në EPFL, vuri në dukje se deri tani janë kryer studime vetëm për brejtësit që tregojnë se këta aditivë mund të shkaktojnë efekte të dëmshme, si ulja e pjellorisë mashkullore dhe efekte neurotoksike. Megjithatë, nuk dihet ende nëse këto efekte janë të njëjta për njerëzit dhe nuk është përcaktuar ende një prag kritik për toksicitetin e këtyre substancave në trupin e njeriut.

Në një përpjekje për të kuptuar më mirë kërcënimin, laboratorët kinezë po kryejnë studime të thelluara mbi praninë e këtyre aditivëve në gjak dhe urinë, ndërsa EPFL dhe GR-CEL po planifikojnë të vazhdojnë kërkimet për të trajtuar këtë çështje në muajt e ardhshëm.

Këto grimca përhapen në atmosferë dhe mund të depërtojnë në mjedis përmes frekuencës së trafikut rrugor dhe lëvizjes së gomave. Studimet e mëparshme sugjerojnë se rreth 6 milionë ton të këtyre aditivëve lirohen çdo vit në mjedis. Liqenet alpine, që janë shumë të largëta nga burimet e zakonshme të ndotjes, kanë gjithashtu gjurmë të këtyre substancave, duke treguar se ekspozimi mund të jetë më i gjerë sesa mendohej më parë, transmeton albinfo.ch.