Gjermania dëshiron të ketë ushtrinë më të fortë në Evropë – a po rikthehet shërbimi i detyrueshëm?

Lajme

Gazeta Express

24/11/2025 7:34

Këtë vit, kancelari gjerman Friedrich Merz u zotua të ndërtojë ushtrinë më të fortë të Evropës.

Qeveria e koalicionit shpreson se një projektligj i ri i miratuar javën e kaluar do të ndihmojë në realizimin e kësaj, duke forcuar forcat e Gjermanisë përballë kërcënimit nga Rusia dhe një ndryshimi të rëndësishëm në politikën e jashtme të SHBA-së.

Reformat e reja gjithëpërfshirëse do ta shohin Gjermaninë të përpiqet të rrisë numrin e ushtarëve të saj në 260,000, nga rreth 180,000 që është aktualisht, përveç 200,000 rezervistëve shtesë, deri në vitin 2035.

Në radhë të parë, nisma do të përqendrohet në regjistrimin vullnetar, me stimuj më të mëdhenj për ata që regjistrohen, duke përfshirë një pagë fillestare mujore prej 2,600 eurosh – një rritje prej 450 eurosh nga niveli aktual.

Nëse kuotat e reja nuk përmbushen, qeveria do të ketë mundësinë e thirrjeve të detyrueshme në shërbim ushtarak, kur është e nevojshme.

Nga viti i ardhshëm, të gjithë 18-vjeçarët do të marrin një pyetësor në lidhje me interesin e tyre për të shërbyer.

Për burrat, përgjigjja e këtij pyetësori do të jetë e detyrueshme.

Nga viti 2027, burrat e moshës 18 vjeç do të duhet gjithashtu t’i nënshtrohen ekzaminimeve të detyrueshme mjekësore.

Bëhet e ditur se kjo vjen në një kohë kur administrata Trump paralajmëron se Evropa duhet të marrë përgjegjësinë për sigurinë e saj, lufta e Rusisë në Ukrainë vazhdon dhe ekspertët në rajon sugjerojnë se Moska mund të pushtojë më pas një shtet të NATO-s.

Minna Alander, bashkëpunëtore e asociuar në Programin për Evropën në organizatën kërkimore Chatham House me seli në Londër, beson se Gjermania ka potencialin të luajë një rol kyç në mbrojtjen konvencionale të Evropës, duke pasur parasysh vendndodhjen e saj qendrore gjeografike.

“Nëse planet për të arritur numrin e ri të personelit realizohen, do të jetë shumë mirë për Evropën, por kjo ka të ngjarë të ndodhë diku në vitet 2030”, tha ajo.

Nëse kjo do të ndodhë mjaftueshëm shpejt, mbetet për t’u parë.

Shefi i mbrojtjes së Gjermanisë, gjenerali Carsten Breuer, tha në një intervistë me BBC se NATO duhet të përgatitet për një sulm të mundshëm rus brenda katër viteve të ardhshme – ndoshta që në vitin 2029 – duke i nxitur shtetet anëtare të jenë të përgatitura.

Përpara projektligjit të ri, partnerët e koalicionit – Bashkimi Konservator Kristian Demokrat (CDU) dhe Bashkimi Social Demokrat (SPD) i qendrës së majtë – ishin grindur për javë të tëra për shërbimin ushtarak.

Një ide ishte një “rekrutim ushtarak në stilin e lotarisë”, i cili do të kishte parë një short të përdorur për të zgjedhur të rinjtë për kontroll mjekësor dhe pastaj një tjetër për t’i thirrur ata për shërbim.

Ky propozim u hodh poshtë përfundimisht nga Ministri i Mbrojtjes Boris Pistorius , i cili në vend të kësaj tha se rekrutimet duhet të përqendrohen rreth stimujve të tillë si paga më të mira dhe kompensime të tjera financiare.

Gjermania më parë kishte shërbim ushtarak të detyrueshëm për meshkujt e moshës 18-23 vjeç, por kjo u pezullua në vitin 2011 në favor të një ushtrie tërësisht vullnetare.

Marrëveshja duhet ende të miratohet në Parlamentin e Gjermanisë, ose Bundestag, dhe ligjvënësit pritet ta votojnë atë deri në fund të vitit.

Nëse kjo ndodh, ajo do të hyjë në fuqi më 1 janar 2026.

Ministri gjerman i mbrojtjes, Boris Pistorius e mirëpriti këtë veprim, ndërsa kërkoi të qetësonte popullatën.

“Nuk ka arsye për shqetësim, asnjë arsye për frikë”, tha ai pasi marrëveshja u njoftua javën e kaluar.

“Sepse mësimi është mjaft i qartë. Sa më të afta të jenë forcat tona të armatosura për frenim dhe mbrojtje, përmes armatimit, trajnimit dhe personelit, aq më pak të ngjarë është që të përfshihemi në një konflikt.”

Pistorius sugjeroi që sistemi i ri ushtarak i Berlinit mund të shërbejë si shembull për aleatët e tjerë evropianë.

“Të gjithë po na shikojnë se çfarë po bëjmë”, tha ai.

“Jam në kontakt të ngushtë me Francën, Mbretërinë e Bashkuar dhe me vende të tjera. Modeli ynë i ri i rekrutimit ushtarak është mjaft modern. Është shumë modern. Dhe mund të jetë një shembull edhe për vendet e tjera? Nuk e di, por mund të jetë.”

Por ndryshimet mbeten të diskutueshme, me shumë njerëz, veçanërisht në të majtën politike të Gjermanisë, që nuk janë dakord me rikthimin e çdo lloj rekrutimi të detyrueshëm ushtarak.

Një sondazh i Forsa-s i botuar nga gazeta Die Welt në tetor – përpara se të shpalleshin reformat – tregoi se 80% e votuesve për partinë e krahut të majtë Die Linke të Gjermanisë e kundërshtuan idenë.

Ngurrimi i të rinjve në Gjermani për t’iu nënshtruar shërbimit të detyrueshëm ushtarak është i qartë.

Duke folur për CNN, një 17-vjeçar pranoi rëndësinë e Gjermanisë për të qenë në gjendje të mbrojë veten, ndërsa shprehu dyshime në lidhje me dëshirën për të luftuar.

“Sigurisht që është e rëndësishme të jemi në gjendje të mbrojmë veten. Por kjo është arsyeja pse jemi në aleancën e NATO-s. E dua Gjermaninë. Por, nuk do të thoja se dua të luftoj për këtë vend tani. Kam një jetë të ndryshme në mendje nga të qenit në luftë”, tha ai.

Leonid Bekjarov, 21 vjeç, mbështeti rritjen e investimeve në ushtrinë gjermane.

“Është bërë kaq e dobët dhe është lënë pas dore”, tha ai.

Por, edhe ai e vuri në pikëpyetje idenë e rekrutimit të detyrueshëm ushtarak.

“Gjithashtu mendoj se është e tmerrshme që Rusia sulmoi Ukrainën. Por unë jam absolutisht kundër luftës dhe një forcim i vogël i ushtrisë është një gjë e mirë – fondet janë ndarë tashmë për këtë – por tani shërbimi ushtarak i detyrueshëm mendoj se është i gabuar.”

Të tjerë që folën shprehën shqetësimin se arsimi i tyre do të shkonte dëm nëse do të thirreshin për shërbim ushtarak.

Ndryshe, për tre dekada pas rënies së Murit të Berlinit, shpenzimet ushtarake të Gjermanisë mbetën nën 2% të GDP-së së vendit – nën objektivat e NATO-s – për shkak të mungesës së kërcënimeve të perceptuara dhe tabuve rreth fuqisë ushtarake të Gjermanisë.

Pastaj erdhi pushtimi i Ukrainës nga Rusia në vitin 2022.

Mes thirrjeve brenda Evropës për të qenë “gati për luftë”, kjo shkaktoi një ndryshim të rëndësishëm në perspektivën e vendit.

Kancelari i atëhershëm Olaf Scholz shpalli një “Zeitenwende” – ose “periudhë ndryshimi” – që çoi në krijimin e një fondi të posaçëm prej 100 miliardë eurosh për të modernizuar ushtrinë.

Në qershor të vitit 2024, Gjermania la mënjanë shqetësimin për të kaluarën e saj ushtarake për të shënuar Ditën e Veteranëve për herë të parë që nga Lufta e Dytë Botërore, me një legjislacion të ri që përcaktonte se kjo ditë duhet të festohet publikisht çdo vit më 15 qershor.

Ky ndryshim qëndrimi u thellua vetëm pasi Merz mori detyrën në fillim të këtij viti, me kancelarin e ri jo vetëm që u zotua të shndërronte forcat e armatosura të Gjermanisë në “ushtrinë më të fortë konvencionale të Evropës”, por edhe u zotua të dyfishonte shpenzimet e mbrojtjes për të përmbushur objektivat e reja të NATO-s.

“Presidenti rus Vladimir Putin kupton vetëm gjuhën e pushtetit”, tha Merz në atë kohë. /Telegrafi