Gjermani: Kristiandemokratët në rritje, SPD në rënie

Lajme

Gazeta Express

07/07/2025 10:18

Pas dy muajsh që kanë qenë së bashku në pushtet në Gjermani, Kristian Demokratët (CDU/CSU) po shohin një rritje të mbështetjes qytetare, ndërsa Socialdemokratët (SPD) janë në rënie.

A nevojitet ende SPD? Dhe nëse po, ku dhe cilat janë temat e saj? Kjo pyetje ishte e pashmangshme në kongresin e partisë në fund të qershorit. Socialdemokratët janë thellësisht të tronditur pas rezultatit të tyre më të keq që nga viti 1887 në zgjedhjet federale në shkurt.

Rezultatet e sondazhit të fundit të Deutschlandtrend,  i cili kryhet rregullisht për transmetuesin publik ARD, sigurisht që nuk do ta përmirësojnë atmosferën mes tyre.

SPD, e cila merr pjesë në qeveri si partnere e vogël e partive konservatore CDU/CSU, vazhdon të humbasë mbështetje. Nëse zgjedhjet do të mbaheshin javën që vjen, ajo do të fitonte vetëm 13 përqind të votave.

Instituti Infratest dimap ka bërë sondazhin prej 30 qershorit deri 2 korrik, në një mostër prej 1,312 të rriturish me të drejtë vote.

Partitë e Unionit CDU/CSU  kanë shënuar rritje të lehtë krahasuar me qershorin dhe tani kanë 30 përqind mbështetje (+1). Alternativa për Gjermaninë (AfD) pjesërisht e ekstremit të djathtë, mbështetet nga 23 përqind. Të Gjelbrit dhe të Majtët mund të mbështeten në 12 (+/-0) dhe 10 përqind (+1) të votuesve.

Partitë e tjera, përfshirë Aleancën Sara Wagenknecht BSW (4 përqind; +/-0) dhe FDP (3 përqind; -1), ende nuk kanë shanse të kalojnë pragun dhe të hyjnë në Bundestag.

Pse ky trend?

Anëtarët e majtë të SPD-së akuzojnë udhëheqjen e partisë së tyre se po bën shumë pak për të siguruar paqen në Evropë. Në qershor, ata publikuan një të ashtuquajtur “Manifesto” në të cilin bëjnë thirrje për “paqe në Evropë përmes aftësive mbrojtëse, kontrollit të armëve dhe mirëkuptimit”. Sipas nënshkruesve, kjo përfshin më shumë diplomaci në marrëdhëniet me Rusinë. Ata kundërshtojnë edhe armatimin masiv të Bundeswehr-it.

Politika e paqes dikur ishte një pjesë e madhe e SPD-së,  por një sondazh i kohëve të fundit i opinionit tregon se vetëm 11 përqind e të anketuarve besojnë se SPD ka kompetencën për të qenë një parti që mbron paqen.

Kur bëhet fjalë për sigurimin e paqes në Evropë, 31 përqind e të anketuarve u besojnë më shumë partive CDU/CSU, ndërsa 14 përqind e të anketuarve përmendin AfD-në.

Në të njëjtën kohë, 57 përqind e të anketuarve pajtohen se janë të frikësuar. Por ka dallime të mëdha midis gjermano-perëndimorëve dhe atyre lindorë për këtë çështje – shumica e qytetarëve në Lindje kanë frikë nga termi “aftësia për luftë”.

Mbështetja e shërbimit ushtarak – edhe për gratë

Ministri i Mbrojtjes, Boris Pistorius (SPD), ka kërkuar prej kohësh që Bundeswehr-i të “bëhet përsëri gati për luftë”. 62 përqind e të anketuarve pajtohen me këtë dhe besojnë se kjo është një parakusht për ruajtjen e paqes në Evropë.

73 përqind gjithashtu besojnë se Gjermania ka nevojë urgjente për më shumë ushtarë që mund të mbrojnë vendin në rast emergjence. Për këtë arsye, ata besojnë se shërbimi i detyrueshëm ushtarak, i cili u pezullua në Gjermani disa vite më parë, duhet të rikthehet.

Më shumë se gjysma e të anketuarve janë në favor të rikthimit të shërbimit të detyrueshëm ushtarak ose civil – si për burrat ashtu edhe për gratë.

Migrimi dhe ekonomia mbeten temat më të rëndësishme

Zgjidhja e konflikteve të armatosura, ruajtja e paqes dhe politika e jashtme në përgjithësi – këto konsiderohen nga 15 përqind e të anketuarve si tema veçanërisht të rëndësishme që politika duhet t’i trajtojë. Megjithatë, migrimi/refugjatët (33 përqind), ekonomia (21 përqind) dhe padrejtësia sociale (16 përqind) përmenden më shpesh.

Për partitë në pushtet, rimëkëmbja ekonomike e Gjermanisë  ka përparësinë më të lartë. 20 përqind e qytetarëve besojnë se situata do të përmirësohet brenda një viti, 41 përqind mendojnë se asgjë nuk do të ndryshojë, ndërsa 35 përqind presin që situata ekonomike të përkeqësohet më tej. Megjithatë, dy të tretat e të anketuarve thonë se kjo nuk do të ndikojë në gjendjen e tyre personale ekonomike.

Por 60 përqind e të anketuarve besojnë se ka padrejtësi sociale në Gjermani, që është përqindja më e lartë në hulumtimin Deutschlandtrend në 15 vitet e fundit.

Arsyeja kryesore e përmendur është dallimi tepër i madh midis të pasurve dhe të varfërve. Taksat dhe tarifat perceptohen si shumë të larta dhe të padrejta. Ata besojnë se ndryshimi midis pagave më të ulëta dhe të ashtuquajturave Bürgergeld – ndihmë sociale për të papunët – është shumë i vogël.

Sanksione për ata që nuk e pranojnë ofertën e punës?

Kushdo që është përkohësisht ose përgjithmonë i paaftë të mbështesë veten dhe ka nevojë për ndihmë ka të drejtë për ndihma sociale. Një person i vetëm në Gjermani merr 563 euro në muaj, ndërsa çiftet 1,012. Shpenzimet e shtetit për këto pagesa janë rritur ndjeshëm që atëherë – në mbi 50 miliardë euro në vit.

Unioni CDU/CSU kërkon sanksione më të rrepta për ata përfitues të ndihmave që refuzojnë vazhdimisht punët “e pranueshme”. Aktualisht, ndihma e tyre mund të tërhiqet deri në dy muaj.

Si e shohin qytetarët këtë? Gjysma e të anketuarve besojnë se sanksionet aktuale janë të përshtatshme, 12 përqind besojnë se ato janë të tepërta dhe 35 përqind besojnë se dënimet në raste të tilla duhet të jenë më të ashpra. /DW