Departamenti i Shtetit: Pajisjet nga furnizuesit kinezë përbëjnë një rrezik serioz sigurie për Malin e Zi, SHBA-në dhe NATO-n

Lajme

Gazeta Express

20/11/2025 12:10

Aktorët kibernetikë me bazë në Kinë kanë kompromentuar vazhdimisht rrjetet e ofruesve kryesorë të telekomunikacionit në SHBA dhe globalë për të kryer fushata të gjera spiunazhi kibernetik, tha Departamenti i Shtetit i SHBA-së për Radion Evropa e Lirë.

“Duke pasur parasysh shkallën dhe fushëveprimin e aktiviteteve kibernetike keqdashëse të Kinës, qeveria amerikane po punon me aleatët dhe të tjerët për të zgjeruar aftësitë e sigurisë kibernetike për t’iu kundërvënë kërcënimeve të paraqitura nga aktorët kibernetikë keqdashës të sponsorizuar nga Partia Komuniste Kineze”, thuhet në përgjigjen që Radio Evropa e Lirë mori nga Ambasada Amerikane në Podgoricë.

Një nga tre kompanitë e telekomunikacionit të Malit të Zi përdor stacione bazë 5G nga kompania kineze Huawei.

Dhe Huawei përbën një “rrezik dukshëm më të madh” sesa furnizuesit e tjerë të teknologjisë 5G, tha një zyrtar i Komisionit Evropian për Radion Evropa e Lirë.

Një zyrtar i NATO-s i tha Radios Evropa e Lirë se anëtarët e saj janë “të detyruar të kryejnë vlerësime të hollësishme të rrezikut dhe cenueshmërisë” në këtë fushë.

Prania e pajisjeve nga furnizues të pabesueshëm në infrastrukturën kritike në të gjithë botën përbën një rrezik serioz për sigurinë e Malit të Zi, Shteteve të Bashkuara dhe NATO-s, tha Departamenti i Shtetit i SHBA-së për Radion Evropa e Lirë.

“Ne mbetemi thellësisht të shqetësuar për cenueshmërinë e sigurisë sonë kolektive kur aleatët e NATO-s ia besojnë infrastrukturën kritike ofruesve të shërbimeve të pabesueshme, duke kompromentuar kështu interesat, sigurinë dhe vlerat tona.”

Departamenti i Shtetit u ka bërë thirrje vendeve që të japin përparësi sigurisë kombëtare dhe privatësisë mbi “pajisjet dhe shërbimet më të lira” në të gjitha prokurimet publike të infrastrukturës kritike.

Qeveria nuk iu përgjigj pyetjes së REL/RL në lidhje me atë që po bën për të mbrojtur interesat e Malit të Zi në këtë fushë.

Mali i Zi miratoi një ligj të ri për komunikimet elektronike vitin e kaluar. Ai përcakton që qeveria mund të kufizojë blerjen dhe përdorimin e pajisjeve nga një prodhues specifik nëse vlerëson se kjo mund të ketë pasoja të dëmshme për sigurinë kombëtare.

Huawei nuk iu përgjigj pyetjes së REL/RL. Ambasada Kineze i tha REL/RL se “politizimi i çështjeve tregtare vetëm sa do të prishë shkëmbimin dhe bashkëpunimin normal teknologjik dhe nuk është në interes të asnjërës palë.”

Shqetësime në lidhje me spiunazhin dhe sabotimin e mundshëm

Qendra e Forenzikës Dixhitale (DFC), e themeluar nga Shoqata Atlantike e Malit të Zi, ka paralajmëruar se Mali i Zi – si anëtar i NATO-s dhe kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian – duhet të jetë i kujdesshëm në përdorimin e teknologjive kineze.

Ata theksojnë se shqetësimet dhe frika e vendeve perëndimore janë rritur nga ligji i sigurisë kombëtare i Kinës, i cili i detyron kompanitë e tyre të bashkëpunojnë me shërbimet shtetërore të inteligjencës.

“Edhe pse zgjidhjet e kompanive kineze janë të përparuara teknologjikisht dhe konkurruese në kosto, lidhjet e tyre me strukturat shtetërore dhe të inteligjencës kineze ngrenë shqetësime për sigurinë, duke përfshirë mundësinë e spiunazhit, sabotimit dhe kontrollit të infrastrukturës kritike”, paralajmëron studimi i DFC-së.

SHBA-të po udhëheqin një fushatë globale kundër përdorimit të pajisjeve kineze 5G, veçanërisht Huawei dhe ZTE.

DFC citon një hetim të Byrosë Federale të Hetimeve (FBI) të vitit 2022 që zbuloi se pajisjet Huawei mund të përdoren për të prishur komunikimet ushtarake amerikane, duke përfshirë ato që lidhen me arsenalin e saj bërthamor.

Që atëherë, disa vende i janë bashkuar SHBA-së në ndalimin e përdorimit të pajisjeve 5G nga kompani të caktuara kineze. /REL