Çfarë do të thotë përqindja e yndyrës së qumështit dhe si përcaktohet ajo?

Ushqimi/Dieta

Gazeta Express

12/06/2023 19:39

Në raftet e dyqaneve sot na presin pako qumështi me ngjyra dhe përqindje të ndryshme yndyre qumështi, të cilat mund të shkaktojnë konfuzion gjatë blerjes.

Kjo është një mundësi për t’iu përgjigjur pyetjeve se çfarë do të thotë përqindja e yndyrës së qumështit dhe si përcaktohet ajo.

Procesi i prodhimit të qumështit fillon në fermë. Menjëherë pas mjeljes, qumështi ftohet dhe ruhet në temperaturë nën 4 gradë Celsius. Qumështi i papërpunuar më pas pasterizohet në bulmet, gjë që nuk ndikon në vlerën e tij ushqyese, por shërben për të shkatërruar bakteret potencialisht të dëmshme. Ai ndjek një proces të thjeshtë të ndryshimit të sasisë së yndyrës, që përfshin heqjen e yndyrës nga pjesa e sipërme e qumështit. Para homogjenizimit, në të cilin qumështi tundet për të krijuar një konsistencë të ekuilibruar, qumështi dhe ajka e tij ndahen. Duke hequr yndyrën e qumështit dhe më pas duke shtuar porcionin e dëshiruar, konsumatorët kanë mundësinë të zgjedhin qumështin që i përshtatet më së miri dëshirave dhe shijeve të tyre.

Qumështi i lopës përbëhet nga 87% ujë dhe pjesa tjetër është lëndë e thatë. Qumështi përmban proteina, karbohidrate (laktozë), yndyrë qumështi, minerale, vitamina dhe enzima.

Kur ne blejmë qumësht në treg, për shembull, me 1.5% yndyrë qumështi, nuk do të thotë se 98.5% e yndyrës së qumështit është hequr prej tij. Përqindja e treguar në paketim përfaqëson sasinë e yndyrës në raport me peshën totale të qumështit. Pra, 1.5% është përqindja e peshës totale të yndyrës së qumështit. Në të njëjtën mënyrë, termi “qumësht i plotë” nuk do të thotë se ai përmban 100% yndyrë qumështi. Në fakt, ai ka afër 8 gram yndyrë për racion, ose 3,5-3,8% yndyrë qumështi.

Qumështi me 3,8% yndyrë është më i afërti me atë që marrim nga lopët. Është e rëndësishme të theksohet se asnjë nga këta qumësht nuk është i holluar dhe uji është përbërësi kryesor i qumështit.

Sasia e yndyrës reflektohet në vlerën kalorike të qumështit, e cila mesatarisht është rreth 150 kalori për gotë.

Megjithëse përmbajtja e yndyrës së qumështit mund të ndryshojë, secili përmban të njëjtat lëndë ushqyese bazë, duke përfshirë proteinat me cilësi të lartë. Kjo vlen edhe për qumështin pa laktozë, çokollatën dhe qumështin e tjerë. Pas paketimit, qumështi në një kuti kartoni mund të ruhet në rafte deri në 150 ditë, dhe pas hapjes në frigorifer për 3 ditë.

Qumështi i lopës, si pjesë e një diete të shëndetshme dhe të ekuilibruar, është thelbësor për rritjen dhe zhvillimin e njerëzve të të gjitha grupmoshave, sepse përmban të gjithë përbërësit e nevojshëm për jetën. Shtimi i shijeve të tjera në qumësht, si p.sh. gjatë përgatitjes së qumështit me çokollatë, nuk e privon atë nga asnjë lëndë ushqyese. Produktet e qumështit, pavarësisht përqindjes së yndyrës, përfaqësojnë ushqim të pasur me lëndë ushqyese dhe janë burim i rëndësishëm energjie, proteinash dhe yndyrash cilësore, por edhe kalcium, magnez, selen, riboflavinë, vitaminë B12 etj.