A jeni në rrezik të zhvilloni një mpiksje gjaku vdekjeprurëse gjatë punës?

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

03/09/2025 19:25

Dihet prej kohësh se qëndrimi ulur gjatë fluturimeve të gjata mund të shkaktojë mpiksje gjaku të rrezikshme për jetën.

Por një ekspert i kujdesit shëndetësor i tha Daily Mail se kjo është një rrezik edhe në zyrë—veçanërisht nëse kaloni pjesën më të madhe të ditës suaj të punës ulur në tavolinë, në një pozicion që miliona britanikë e gjejnë më të rehatshëm.

Tristan Hulbert, Drejtor Menaxhues i Vivid Care—që ofron pajisje shëndetësore—thotë se të ulesh me këmbët kryq mund të rrisë edhe më shumë rrezikun.

Kjo ndodh sepse ky pozicion mund të kufizojë qarkullimin e gjakut në gjymtyrët e poshtme, duke shkaktuar një gjendje të quajtur “e-trombozë”, paralajmëroi ai.

Termi “e-trombozë”—i përdorur për herë të parë në vitin 2003—i referohet mpiksjeve vdekjeprurëse të gjakut të lidhura me kompjuterin, si p.sh. qëndrimi ulur për orë të tëra në tavolinë në punë, ose kalimi i shumë orëve në një karrige loje gjatë përdorimit të konsolës.

“Kur i kryqëzoni këmbët ndërsa rrini ulur, ju krijoni pika presioni që mund të kufizojnë ndjeshëm qarkullimin,” tha ai.

“Venat në këmbë ngjeshën, gjë që ngadalëson rrjedhjen e gjakut dhe rrit mundësinë e formimit të mpiksjeve.”

Ai shtoi se shumë njerëz qëndrojnë ulur për tetë ose më shumë orë në ditë pa ndryshuar pozicion, duke e vënë veten në rrezik pa e ditur.

“Trupi i njeriut thjesht nuk është krijuar për të qëndruar në një pozicion për orë të tëra,” i tha ai Daily Mail.

Ai rekomandon të ngriheni për të ecur e për të stimuluar qarkullimin e gjakut të paktën çdo 90 minuta.

“Edhe një ecje e shkurtër për të bërë një filxhan çaji lejon që gjaku të qarkullojë siç duhet nëpër këmbë dhe ul rrezikun e zhvillimit të mpiksjes,” shpjegoi ai.

Një studim i mëparshëm ka zbuluar se të ulesh me këmbët kryq mund të ndryshojë shpejtësinë me të cilën gjaku lëviz nëpër enët e gjakut të gjymtyrëve të poshtme—gjë që mund të rrisë rrezikun e mpiksjeve.

Z. Hulbert rekomandoi tre mënyra të thjeshta për të parandaluar mpiksjet vdekjeprurëse të gjakut:

“E para, mbani të dy këmbët mbi tokë kur rrini ulur,” tha ai.

“E dyta, ngrihuni rregullisht gjatë ditës së punës. E treta, shtrijini këmbët dhe rrotulloni kyçet herë pas here kur duhet të rrini ulur për periudha të gjata.”

Ai gjithashtu këshilloi të mos fusni këmbët poshtë karriges, sepse “krijon të njëjtat probleme qarkullimi si të mbash këmbët kryq,” shpjegoi ai. “Në vend të kësaj, përpiquni t’i mbani këmbët të shtrira përpara sa herë të jetë e mundur,” shtoi ai.

Dhe nëse nuk mund të mbani mend të ngriheni për një ecje të shkurtër, ai sugjeron vendosjen e alarmeve në telefon si kujtesë për të lëvizur.

“Shumica e telefonave kanë kronometra të integruar. Vendoseni tuajin për çdo 90 minuta si kujtesë për t’u ngritur dhe për të bërë një shëtitje.”

Është gjithashtu problem edhe për lojtarët e lojërave elektronike, paralajmëroi z. Hulbert, pasi “seancat e lojërave online shpesh zgjasin disa orë, me lojtarët që rrallë ndryshojnë pozicion.”

“Marrja e pushimeve të rregullta mund të duket e bezdisshme, por shëndeti juaj ka më shumë rëndësi sesa arritja e nivelit tjetër të lojës,” këshilloi ai.

“Rregullime të vogla në mënyrën se si uleni dhe sa shpesh lëvizni mund të bëjnë një ndryshim të madh në shëndetin e qarkullimit tuaj të gjakut,” shtoi ai.

“Vetja juaj në të ardhmen do t’ju falënderojë që sot nuk i mbajtët këmbët kryq.”

Këto mpiksje gjaku zakonisht ndodhin për shkak të tromboembolisë venoze (VTE), e cila vlerësohet se prek një deri në dy persona për çdo 1000 në Mbretërinë e Bashkuar.

Ajo përfshin trombozën e venave të thella (DVT) dhe embolinë pulmonare (PE). DVT është kur krijohet një mpiksje gjaku thellë në një venë dhe PE është kur një mpiksje shkëputet, udhëton drejt mushkërive dhe bllokon një arterie kryesore.

Simptomat e DVT janë dhimbje, ndjeshmëri, ënjtje, ngrohtësi dhe ndryshime të ngjyrës së lëkurës në zonën e prekur, shpesh në këmbë.

Ndërkohë, simptomat e PE përfshijnë vështirësi të papritura në frymëmarrje, dhimbje në gjoks, rrahje të shpejta ose të çrregullta të zemrës dhe kollitje me gjak.

Nëse mpiksja e gjakut udhëton drejt mushkërive, mund të jetë kërcënuese për jetën nëse nuk trajtohet shpejt.

Rreth 25,000 persona që shtrohen në spital në Mbretërinë e Bashkuar vdesin çdo vit nga mpiksjet e gjakut që mund të parandaloheshin, sipas NHS.

Sipas NHS, nëse mendoni se keni DVT duhet të kërkoni menjëherë takim urgjent me mjekun e familjes ose të kërkoni ndihmë.

Ndërkohë, nëse keni vështirësi në frymëmarrje ose dhimbje gjoksi duhet të telefononi menjëherë 999 ose të shkoni direkt në urgjencë. /GazetaExpress/