A funksionojnë vërtet batanijet me peshë kundër ankthit? Ekspertët të ndarë në mendime

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

04/09/2025 21:44

Pas një dite stresuese, disa zgjedhin një gotë verë, të tjerë stërvitje, ndërsa një pjesë gjithnjë e më e madhe preferon të qetësohet nën një batanije të rëndë me qese të mbushura me rruaza qelqi që krijojnë ndjesinë e përqafimit.

Por a funksionojnë vërtet batanijet me peshë, apo janë vetëm një tjetër trend i Instagram-it?

Nga terapia për fëmijë në trend global

Batanijet me peshë datojnë që nga vitet 1970, fillimisht të përdorura nga terapistët për të ndihmuar fëmijët neurodivergjentë. Në tregun komercial hynë në vitet ’90, por popullaritetin më të madh e fituan në mesin e viteve 2010, kur filluan të përdoreshin masivisht për ankth, pagjumësi dhe stres.

Nëse përdoren siç rekomandohet – zakonisht 10% e peshës trupore – ato aplikojnë një formë presioni të njohur si stimulim i thellë i presionit, që ndihmon sistemin nervor parasimpatik të relaksohet dhe e çon trupin në “modalitetin e pushimit”.

Çfarë thonë studimet?

Një studim i vitit 2020, me 120 pacientë që vuanin nga depresioni, ankthi, bipolariteti apo ADHD, zbuloi se përdorimi i batanijeve me peshë zvogëlonte dukshëm pagjumësinë. Studiuesit e përshkruan si një “ndërhyrje të sigurt dhe efektive”.

Studime më të vogla raportuan rezultate të ngjashme:

63% e të rriturve ndjenë ulje të ankthit pas vetëm 5 minutash nën batanije.

60% e pacientëve në spitale psikiatrike raportuan qetësi të shtuar gjatë qëndrimit spitalor.

Gjithashtu, shumë raportime personale nga burra, gra e fëmijë tregojnë për gjumë më të mirë dhe ndjenjë mirëqenieje gjatë përdorimit.

Por… nuk janë për të gjithë

Sipas Profesor Craig Jackson, psikolog në Birmingham City University, ka ende mungesë provash për efektet reale të batanijeve te personat pa çrregullime mendore.

Ai thekson:

“Rreth gjysma e studimeve nuk i përmbushin standardet shkencore. Ndërsa mund të ndihmojnë tek ata me ankth klinik apo çrregullime të gjumit, nuk ka prova të mjaftueshme që ndihmojnë përdoruesit e zakonshëm.”

Po ashtu, ai paralajmëron se nuk janë të përshtatshme për të gjithë. Personat me:

Diabet

Astmë

Apnea të gjumit

Probleme qarkullimi

Tension të lartë

Klaustrofobi

…duhet të konsultohen me mjekun përpara përdorimit.

Një efekt i padukshëm: rritja e melatoninës

Një studim suedez tregoi se përdorimi i batanijeve me peshë gjatë natës rrit nivelin e melatoninës me 32% krahasuar me një mbulesë të zakonshme.

Melatonina është hormoni që trupi prodhon për të na bërë të përgjumur dhe për të rregulluar orën biologjike. Presioni i batanijes ndihmon sistemin nervor të qetësohet, duke zvogëluar rrahjet e zemrës dhe frymëmarrjen – dy nga simptomat kryesore të ankthit.

Përfundimi? Ndoshta ndihmon… por jo për të gjithë

Batanijet me peshë mund të ndihmojnë në mënyrë të dukshme për disa individë, sidomos ata me probleme mendore apo çrregullime të gjumit. Por për përdoruesit rastësorë, efekti mund të jetë më shumë psikologjik sesa real – një placebo me përfitime afatshkurtra.

Për ata që duan të eksperimentojnë, mund të gjenden në treg me çmime që nisin nga 18 paund (rreth 20 euro) – por, siç ndodh shpesh me trendet e shëndetit dhe mirëqenies, nuk ka një zgjidhje që i përshtatet të gjithëve. /GazetaExpress/