Si të dalloni një vrasës serial: Studimi zbulon 4 tipare të zakonshme - Gazeta Express
string(68) "si-te-dalloni-nje-vrases-serial-studimi-zbulon-4-tipare-te-zakonshme"

Mistere

Gazeta Express

20/11/2025 19:31

Si të dalloni një vrasës serial: Studimi zbulon 4 tipare të zakonshme

Mistere

Gazeta Express

20/11/2025 19:31

Psikologët pohojnë se është e mundur të dallosh një vrasës serial të mundshëm, dhe sipas një studimi të ri, ka katër tipare kryesore që duhet të keni parasysh.

Studiuesit nga Universiteti i Bamberg-ut në Gjermani analizuan deklaratat e 45 vrasësve serialë me motive seksuale, aktivë gjatë 60 viteve të fundit.

Rezultatet treguan se këta individë kishin katër tipare të dallueshme narcisiste:

Rivalitet grandioz – përbëhet nga ulja e vlerës së të tjerëve dhe synimi për supremaci.

Admirim i tepruar grandioz – shfaqet si vetë-promovim dhe nevojë ekstreme për admirim.

Izolim i ndjeshëm – tërhiqet nga situata sociale për të mbrojtur vetëvlerësimin e brishtë.

Armiqësi e ndjeshme – përfshin paranojën, agresivitetin dhe ndjenjën se po trajtohet në mënyrë të padrejtë.

Psikologia dhe kriminologia Evangelia Ioannidi, autore e studimit, tha për PsyPost:

“Psikologjia e vrasësve serialë është më komplekse sesa mendojnë njerëzit. Ata nuk drejtohen vetëm nga egoja apo dëshira për fuqinë. Shumë shfaqin tipare grandioze, por po aq të rëndësishme janë anët e tyre të ndjeshme – zemërimi, ndjeshmëria e tepruar dhe ndjenja e padrejtësisë.”

Këto dy anë, sipas saj, shpjegojnë pse dhuna e tyre është kaq personale dhe e motivuar nga kontrolli.

Studimi dhe të dhënat

Për studimin, Ioannidi dhe kolegët përdorën Radford/FGCU Serial Killer Database, që përmban të dhëna për mbi 1,043 individë.

Nga ky burim, ata identifikuan 45 vrasës meshkuj aktivë midis 1960 dhe 2021, të motivuar kryesisht nga dëshira seksuale. Të gjithë vepruan si individë të pavarur, ishin gjykuar të aftë për proces gjyqësor dhe të dënuar.

Numri i viktimave për secilin varionte nga 2 deri në 22, me një mesatare prej 8.04 viktimash.

Analiza e intervistave dhe deklaratave zbuloi se:

Armiqësia e ndjeshme u identifikua në 84% të rasteve (38 nga 45).

Izolimi i ndjeshëm në 58% të rasteve.

Admirim grandioz në 76% dhe rivaliteti grandioz në 71%.

Tiparet shpesh shfaqen të kombinuara, duke krijuar një balancë midis një jashtmeje grandioze dhe një brendësie të ndjeshme.

Studiuesit theksojnë se këto tipare nuk duhet të interpretohen si parashikues të drejtpërdrejtë të dhunës ekstreme. Shumë njerëz me tendenca narcisiste nuk kryejnë kurrë krime.

Llojet e vrasësve serialë sipas motivit

Studimi kategorizon vrasësit serialë sipas motivit të tyre:

Vrasës vizionar – të ndikuar nga psikozë, halucinacione ose deluzione

Vrasës me mision – besojnë se duhet të eliminojnë grupe specifike njerëzish

Vrasës për kënaqësi – gjejnë emocion dhe kënaqësi nga akti i vrasjes

Vrasës për pushtet dhe kontroll – kënaqësia vjen nga dominimi total mbi viktimat, shpesh përmes abuzimit seksual

Vrasës për dëshirë seksuale (lust killers) – veprat e tyre kryesisht të motivuara nga impulset seksuale ose parafilitë

Ky studim thekson kompleksitetin psikologjik të vrasësve serialë dhe tregon se pas çdo akti të dhunshëm mund të fshihet një kombinim i vetëbesimit të tepruar dhe ndjeshmërisë ekstreme. /GazetaExpress/