Një studim ndërkombëtar ka zbuluar se pothuajse dy herë më shumë fëmijë tani vuajnë nga presioni i lartë i gjakut, krahasuar me vitin 2000.
Në vitin 2020, mbi 1 në 20 fëmijë në mbarë botën kishte hipertension, gjë që i përkthyer në shifra konkrete do të thotë rreth 114 milionë fëmijë globalisht.
Studiuesit fajësojnë epideminë globale të obezitetit tek fëmijët, me veshje të tepërta, dieta jo të shëndetshme dhe mungesën e aktivitetit fizik, që kontribuojnë në një sërë probleme shëndetësore, përfshirë hipertensionin.
Rreziku dhe statistikat
Sipas studimit, që përfshiu 443,000 fëmijë nga 21 vende, 6.2% e fëmijëve nën 19 vjeç kishin presion të lartë gjaku në 2020, krahasuar me 3.2% në vitin 2000.
Gjithashtu, 8.2% e fëmijëve kishin prehipertension, ku presioni i gjakut është më i lartë se normalja, por ende nuk plotëson kriteret për hipertensionin.
Fëmijët obezë ishin gati 8 herë më të rrezikuar për të zhvilluar hipertension. Në 2020, 19% e fëmijëve obezë kishin presion të lartë gjaku, krahasuar me vetëm 2.4% të atyre me peshë normale.
Shkaqet kryesore
Dr. Peige Song, studiuese në Zhejiang University, Kinë, shpjegon:
“Rritja e rasteve të hipertensionit tek fëmijët lidhet kryesisht me stil jetese jo të shëndetshëm, përfshirë dieta jo të balancuara, aktivitet fizik të reduktuar dhe përhapjen e obezitetit tek fëmijët.”
Ajo shton se komplikimet e lidhura me obezitetin, si rezistenca ndaj insulinës dhe ndryshimet vaskulare, ndërhyjnë në rregullimin normal të presionit të gjakut.
Roli i prindërve dhe parandalimi
Ekspertët theksojnë rëndësinë e parandalimit që në moshë të hershme:
Ushqime të shëndetshme, të pasura me fruta, perime dhe drithëra, duke reduktuar sheqerin dhe kripën;
Aktivitet fizik të rregullt dhe kufizim të kohës së kaluar ulur apo para ekranit;
Matje periodike të presionit të gjakut, sidomos për fëmijët me histori familjare të hipertensionit;
Zbulimi i hershëm mund të ndihmojë në parandalimin e komplikimeve afatgjata, si sëmundjet e zemrës, goditjet në tru dhe dështimi i veshkave.
Profesor Igor Rudan nga Universiteti i Edinburgut shton:
“Rritja gati dyfish e presionit të lartë tek fëmijët gjatë 20 viteve të fundit duhet të ndezë alarmin për mjekët dhe prindërit. Por lajmi i mirë është se mund të ndërmarrim hapa tani për të kontrolluar hipertensionin tek fëmijët dhe për të zvogëluar rreziqet shëndetësore në të ardhmen.”
Presioni i gjakut dhe masat
Matja e presionit të gjakut përbëhet nga dy vlera:
Sistolike – kur zemra rreh
Diastolike – midis rrahjeve
Për adoleshentët, presioni i lartë konsiderohet ≥130/80 mmHg, ndërsa për të rriturit ≥140/90 mmHg.
Ekspertët paralajmërojnë se matjet vetëm në zyrën e mjekut mund të nënvlerësojnë rastet, dhe përfshirja e matjeve në shtëpi ose në ambiente të tjera rrit saktësinë.
Obeziteti dhe ndikimi global
WHO raporton se 37 milionë fëmijë nën pesë vjeç janë mbipeshë, katër milion më shumë se në vitin 2000.
Në Angli, një e treta e fëmijëve fillojnë shkollën me peshë mbi normën. Në Australi, 21.8% e fëmijëve janë mbipeshë, ndërsa në SHBA 7.9%.
Për NHS, trajtimi i sëmundjeve të lidhura me peshën, si diabeti dhe sëmundjet e zemrës, kushton rreth 6.1 miliardë paund çdo vit.
Mesazhi kryesor
Rritja dramatike e hipertensionit tek fëmijët është alarmante dhe e lidhur ngushtë me obezitetin dhe stilin e jetesës.
Parandalimi përmes dietës së shëndetshme, aktivitetit fizik dhe monitorimit të rregullt është çelësi për të mbrojtur shëndetin e brezit të ardhshëm. /GazetaExpress/