Një studim i ri i madh ka përcaktuar saktësisht sa pije alkoolike në ditë mjaftojnë për të rritur rrezikun e zhvillimit të sëmundjes së mëlçisë me yndyrë, një problem që po prek miliona njerëz në mbarë botën.
Sëmundja, e njohur zyrtarisht si MASLD (Metabolic Dysfunction-Associated Steatotic Liver Disease) — më parë e quajtur sëmundja jo-alkoolike e mëlçisë me yndyrë — prek deri në 40% të popullsisë globale.
Ajo shkaktohet nga akumulimi i yndyrës në mëlçi që nuk ka lidhje direkte me konsumimin e alkoolit, por mund të bëhet e rrezikshme nëse kombinohet me faktorë të tjerë.
Studimi, i udhëhequr nga Universiteti Mjekësor i Innsbruck në Austri, analizoi 100 kërkime shkencore të kryera mes viteve 2000 dhe 2025, që përfshinin mijëra të rritur.
Rezultatet treguan se:
Më shumë se 2 pije alkoolike në ditë për grate dhe më shumë se 3 pije në ditë për burrat rrisin ndjeshëm rrezikun e zhvillimit të MASLD.
Një “pije standarde” është e barabartë me: Rreth gjysmë gote vere, ose 3/4 e një gote birrë, ose 44 ml pije të forta (raki, vodka, uiski).
Kjo do të thotë se vetëm 2 gota vere në ditë janë të mjaftueshme për të rritur rrezikun te gratë, dhe 3 gota te burrat.
Faktorët kryesorë të rrezikut
Sipas studiuesve: Mbipesha dhe obeziteti janë faktorët më të rëndësishëm, presioni i lartë i gjakut, kolesteroli i ulët “i mirë”, niveli i lartë i sheqerit në gjak, jetesa sedentare, konsumi i tepërt i sheqerit, sidomos pijeve me sheqer, pirja e duhanit.
Edhe gjenetika luan rol. Mutacione si PNPLA3 dhe TM6SF2 rrisin predispozitën. Te gratë pas menopauzës, ulja e estrogjenit gjithashtu rrit rrezikun.
Pse është e rrezikshme?
MASLD zakonisht nuk jep simptoma në fazat e para.
Shenjat që mund të shfaqen më vonë: Lodhje e vazhdueshme, ndjesi e keqësimit të përgjithshëm, dhimbje ose presion në anën e djathtë të barkut (nën brinjë).
Diagnoza shpesh bëhet rastësisht, gjatë analizave të gjakut ose ekografisë për arsye të tjera.
Faza të sëmundjes:
Steatoza – yndyrë në mëlçi pa dëmtim
NASH – inflamacion i mëlçisë
Fibroza – mëlçia fillon të dëmtohet
Ciroza – dëmtim i rëndë dhe i pakthyeshëm
Ciroza mund të çojë në:
Gjakderdhje të brendshme
Dështim të mëlçisë
Kancer të mëlçisë
Sepsë (infeksion i rëndë kërcënues për jetën)
Si mund të parandalohet?
Autorët e studimit theksojnë:
“Trajtimi i parë dhe kryesor është ndryshimi i stilit të jetesës.”
Kjo përfshin:
Humbje të peshës (edhe 5–10% ulje bën diferencë)
Aktivitet fizik të rregullt
Dietë të balancuar
Ulje ose shmangie të alkoolit krejtësisht në fazat e avancuara. /GazetaExpress/