A do të përfundojë bota kështu? Toka rrezikon të ‘gëlltitet’ nga Dielli pas pesë miliard vitesh - Gazeta Express
string(92) "a-do-te-perfundoje-bota-keshtu-toka-rrezikon-te-gelltitet-nga-dielli-pas-pese-miliard-vitesh"

Mistere

Gazeta Express

06/11/2025 20:30

A do të përfundojë bota kështu? Toka rrezikon të ‘gëlltitet’ nga Dielli pas pesë miliard vitesh

Mistere

Gazeta Express

06/11/2025 20:30

Një e ardhme e zymtë pret planetin tonë, sipas shkencëtarëve, të cilët paralajmërojnë se Toka do të konsumuar nga Dielli pas miliarda vitesh.

Në rreth pesë miliard vjet, ylli ynë do të shterojë rezervat e fundit të hidrogjenit dhe do të fillojë të zgjerohet në një gjigand të kuq.

Astronomët nga University College London dhe University of Warwick parashikojnë se Toka mund të gëlltitet nga Dielli ose të copëtohet, ndërsa edhe në rast se planeti ynë mbijetonte, jeta në Tokë nuk do të ishte e mundur.

Si do të ndodhë kjo?

Shkencëtarët shpjegojnë se shkaktari kryesor do të jenë efektet gravitacionale të fuqishme, të njohura si “forca tide”.

Dr. Edward Bryant, autori kryesor i studimit, tha:

“Siç Hëna tërheq oqeanet e Tokës për të krijuar baticat, planeti ynë ndikon në Diell. Kur ylli zgjerohet, ky efekt bëhet më i fortë. Ai e ngadalëson orbitën e Tokës, duke e bërë që të spiralohet drejt yllit derisa të copëtohet ose të bjerë brenda tij.”

Studimi, botuar në Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, analizoi rreth gjysmë milioni yje që sapo hynë në fazën “post–main sequence” të jetës së tyre.

Kur yjet shterojnë hidrogjenin, ekuilibri i tyre i brendshëm prishet dhe bërthama e yllit ngrohet sa për të shkrirë helium në karbon, duke çliruar energji dhe duke zgjeruar shtresat e jashtme. Një gjigand i kuq mund të bëhet 100–1,000 herë më i madh se dielli aktual.

Zbulime nga planete afër yjeve

Përdorur një program kompjuterik, studiuesit gjetën 130 planete gjigande që rrotulloheshin afër yjeve të tyre, nga të cilat 33 ishin të panjohura më parë. Ata zbuluan se planetet afër yjeve që tashmë ishin gjigandë të kuq ishin më të rrezikuar për t’u shkatërruar.

Dr. Bryant shprehet:

“Kjo tregon qartë se kur yjet largohen nga faza kryesore, planetet e afërta mund të spiralohet drejt tyre dhe të shkatërrohen. Dhe Toka do të përjetojë të njëjtin fat me miliarda vjet vonë.”

Çfarë do të ndodhë me njerëzit?

Shkencëtarët parashikojnë se Dielli do të gëlltisë planetet e brendshme, Merkurin dhe Venusin, ndërsa Toka mund të mbijetojë fizikisht, por jeta nuk do të jetë e mundur.

Dr. Bryant shtoi:

“Jeta në sipërfaqe nuk do të mbijetojë. Zgjerimi i Diellit do të rrisë dramatikisht rrezatimin dhe temperaturën në sipërfaqen e Tokës, duke e bërë të pabanueshme.”

Temperatura ekstreme do të shkrijë oqeanet dhe do të largojë atmosferën, duke lënë një planet të shkrirë dhe të thatë. Në çdo rast, nuk do të kishte njerëz për të parë këtë fund të Tokës. /GazetaExpress/