Superhëna më e madhe e vitit do të ndriçojë qiellin sonte – duket 8% më e madhe dhe 16% më e ndritshme se zakonisht

Mistere

Gazeta Express

05/11/2025 19:03

Superhëna më e madhe e vitit do të ndriçojë qiellin sot në mbrëmje – dhe nuk duhet ta humbisni këtë pamje të jashtëzakonshme.

Në kulmin e saj, hëna do të duket 8% më e madhe dhe 16% më e ndritshme se zakonisht.

Ky fenomen ndodh sepse orbita e Hënës rreth Tokës nuk është një rreth i përsosur, dhe ndonjëherë ajo është më afër ose më larg planetit tonë.

Kur Hëna është më afër Tokës, kjo quhet perigeu lunar, dhe kur përkon me hënën e plotë, pamja mund të jetë spektakolare.

Royal Museums Greenwich këshillon

“Për sa kohë që nuk ka shumë re, hëna e plotë do të duket si një orbë e bardhë e pazakontë në qiell. Mund të përdorni teleskop të vogël ose dylbi për të parë sipërfaqen e detajuar të Hënës, ose edhe për të bërë fotografi interesante. Por mund ta shihni hënën qartë edhe me sy të lirë.”

Kërkimi i Hënës pas perëndimit të diellit ose para lindjes së tij është një pamje mbresëlënëse, pasi ajo do të duket jashtëzakonisht e madhe krahas peizazhit përreth.

Sot, hëna do të jetë pak më pak se 357,000 km larg Tokës (221,818 milje), krahasuar me distancën mesatare prej 384,400 km (238,855 milje). Kjo e bën superhënën e plotë më të afërt të vitit dhe më të madhen deri më tani, duke përputhur edhe me Natën e Fenerëve (Bonfire Night).

Hëna e parë e plotë e nëntorit quhet tradicionalisht Hëna e Pelandukëve (Beaver Moon), një term që daton që nga shekuj më parë dhe përdorej nga disa fise të Amerindianëve dhe kolonistët e hershëm europianë. Ai simbolizon periudhën kur pelandukët bëhen më aktivë duke ndërtuar diga dhe grumbulluar ushqim.

Sipas Met Office, shumica e Mbretërisë së Bashkuar do të ketë re pas perëndimit të diellit, por do të ketë intervale të shkurtra të qarta për të shijuar pamjen e jashtëzakonshme.

Përveçse duket spektakulare, superhëna ka ndikim edhe tek valët e oqeanit.

“Valët shkaktohen nga forcat gravitacionale të diellit dhe hënës mbi oqeanet e Tokës. Kur Hëna është më afër Tokës gjatë superhënës, tërheqja gravitacionale është pak më e fortë, duke e bërë valën më të madhe. Megjithatë, ky efekt është i vogël – vetëm disa centimetra diferencë nga valët e një hëne normale të plotë.”

Kjo nuk është superhëna e fundit e vitit – tjetra do të ndodhë më 4 dhjetor – dhe ekspertët thonë se Hëna nuk do të duket kaq e madhe dhe e ndritshme deri më 24 nëntor 2026.

Për të bërë fotografi të mira me telefon, vendoseni atë në një sipërfaqe të qëndrueshme për të shmangur turbullimin.

Ata që përdorin kamera SLR mund të marrin pamje të mira me lente telefoto 250mm.

Për detaje më të mëdha, përdorni lente telefoto 500–600mm ose teleskop me fokus të gjatë.

Ekspertët rekomandojnë shpejtësi të mbylljes së diafragmës 1/30 sekonde dhe ISO të ulët për të reduktuar zhurmën. /GazetaExpress/