Shkencëtarët zbulojnë numrin ideal të hapave në ditë që mund të ngadalësojë sëmundjen e Alzheimerit

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

03/11/2025 23:33

Vetëm 5,000 hapa në ditë mund të ndihmojnë në ngadalësimin e përparimit të sëmundjes së Alzheimerit për disa vite, tregojnë kërkimet e reja shkencore.

Një studim amerikan, që ndoqi gati 300 të rritur për afro një dekadë, ka zbuluar se ata që bënin rreth 5,000 hapa çdo ditë e vonuan rënien e aftësive njohëse me rreth tre vite dhe kishin më pak grumbullim të proteinës toksike “tau” në tru – një nga shkaqet kryesore të dëmtimeve nervore që çojnë në Alzheimer.

Ecja kundër demencës

Proteinat tau dhe amyloid njihen si dy komponentë që formojnë “pllakëza” dhe “nyje” në tru – proces që dëmton qelizat nervore dhe sjell simptomat e Alzheimerit, sëmundja më e përhapur që shkakton demencë.

Por, sipas studiuesve, përfitimet më të mëdha u vunë re tek ata që bënin mes 5,000 dhe 7,500 hapa në ditë, duke treguar se edhe një sasi modeste aktiviteti fizik mund të ketë ndikim të madh.

“Faktorët e stilit të jetesës ndikojnë në fazat më të hershme të Alzheimerit,” – tha Dr. Jasmeer Chhatwal, profesor në Universitetin Harvard.

“Kjo tregon se ndryshimet në stilin e jetesës mund të ngadalësojnë shfaqjen e simptomave nëse veprojmë herët.”

Si u krye studimi

Në kërkimin e botuar në revistën Nature, studiuesit ndoqën 296 persona të moshës 50–90 vjeç, të cilët nuk kishin shenja të Alzheimerit në fillim të studimit.

Të gjithë mbanin pedometerë në kyçin e dorës për të matur hapat e përditshëm dhe iu nënshtruan testeve të neuroimazherisë për të matur praninë e proteinave toksike në tru.

Pas një periudhe ndjekjeje prej nëntë vitesh, rezultatet treguan se:

personat me stil jete pasiv kishin grumbullim më të shpejtë të proteinës tau dhe rënie më të madhe të kujtesës,

ata që ecnin 3,000–5,000 hapa në ditë e vonuan rënien njohëse me rreth 3 vjet,

ndërsa ata që ecnin 5,000–7,500 hapa në ditë e vonuan me rreth 7 vjet.

“Kjo tregon se edhe një aktivitet i moderuar fizik mund të ndikojë pozitivisht në strukturën e trurit,” – shkruajnë autorët.

“Efekti kryesor duket se lidhet me ngadalësimin e akumulimit të proteinës tau.”

Ekspertët: “Një zbulim me rëndësi të madhe”

Profesorja Tara Spires-Jones, nga Instituti Britanik i Kërkimeve për Demencën, e cilësoi studimin si “të realizuar mirë” dhe me “rëndësi të madhe praktike”.

“Tregon se edhe njerëzit që tashmë kanë shenja të hershme të Alzheimerit në tru mund të përfitojnë nga aktiviteti i moderuar fizik – mbi 3,000 hapa në ditë,” – theksoi ajo.

Ndërkohë, Profesor Charles Marshall, neurolog klinik në Universitetin Queen Mary të Londrës, shtoi se studimi nuk mund të provojë drejtpërdrejt shkak-pasojë, por lidhja midis aktivitetit dhe ngadalësimit të sëmundjes është e fortë.

“Ky kërkim tregon se nivelet mesatare të aktivitetit fizik lidhen me përparim më të ngadaltë të fazave të para të Alzheimerit – dhe kjo është e lidhur me akumulim më të ngadaltë të proteinës tau,” – tha Marshall.

“Ajo që është e mirë për zemrën, është e mirë edhe për trurin”

Dr. Richard Oakley, drejtues në Shoqatën Britanike të Alzheimerit, e përforcoi mesazhin:

“Një në tre njerëz të lindur sot do të zhvillojnë demencë gjatë jetës së tyre, por mund ta ulim rrezikun me mënyrën e jetesës.

Ky studim na kujton se ajo që është e mirë për zemrën, është e mirë edhe për trurin.”

Ai shtoi se përveç ecjes, rekomandohet edhe:

ushqyerje e balancuar dhe e pasur me fibra,

mos-pirja e duhanit dhe kufizimi i alkoolit,

kontrolli i diabetit dhe tensionit të lartë,

dhe mbi të gjitha, aktivitet i rregullt fizik.

Sa duhet të ecim çdo javë?

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), të rriturit duhet të bëjnë të paktën 150 minuta aktivitet fizik të moderuar në javë (rreth 30 minuta në ditë, pesë herë në javë), ose 75 minuta aktivitet intensiv.

Në Britani, mungesa e aktivitetit fizik vlerësohet se shkakton rreth 70,000 vdekje në vit dhe i kushton sistemit shëndetësor rreth 700 milionë paund çdo vit.

Në SHBA, 8.3% e vdekjeve të të rriturve lidhen me mungesën e aktivitetit, sipas CDC.

Alzheimeri – “vjedhësi i kujtimeve”

Alzheimeri është forma më e zakonshme e demencës, që prek afro 1 milion njerëz vetëm në Mbretërinë e Bashkuar dhe miliona në mbarë botën.

Simptomat e para përfshijnë humbje të kujtesës, vështirësi në të folur, mendim dhe orientim, të cilat përkeqësohen gradualisht me kohën.

Në vitin 2022, sipas Alzheimer’s Research UK, mbi 74,000 persona në Britani humbën jetën nga kjo sëmundje – duke e bërë shkakun kryesor të vdekjes në vend.

Vetëm 5,000 hapa në ditë mund të mos jenë shumë për trupin – por mund të jenë vendimtarë për trurin. /GazetaExpress/