Burkina Faso, Mali dhe Nigeri kanë njoftuar se do të tërhiqen menjëherë nga Gjykata Ndërkombëtare Penale (GjNP), duke e cilësuar atë “instrument të shtypjes neokolonialiste”.
Tri shtetet e udhëhequra nga qeveri ushtarake lëshuan një deklaratë të përbashkët, duke thënë se ato nuk do ta njohin autoritetin e gjykatës më të lartë të OKB-së, e cila e ka selinë në Hagë, raporton televizioni BBC.
“GjNP-ja e ka dëshmuar veten të paaftë për t’i trajtuar dhe ndjekur penalisht krimet e dëshmuara të luftës, krimet kundër njerëzimit, krimet e gjenocidit dhe krimet e agresionit” – thanë tre krerët e këtyre vendeve.
Gjykata nuk ka reaguar akoma ndaj vendimit të tri shteteve afrikane, të cilat kanë lidhje të ngushta me Rusinë. Ndaj presidentit rus, Vladimir Putin, kjo gjykatë ka lëshuar urdhërarrest.
Tri vendet afrikane thanë se duan që të themelojnë “mekanizma vendës për konsolidimin e paqes dhe drejtësisë”.
Ato e akuzuan GjNP-në se ka vënë në shënjestër shtete më pak të privilegjuara, duke u ngjarë kritikave të presidentit të Ruandës, Paul Kagame, i cili në të kaluarën e ka akuzuar këtë gjykatë se mban anë anti-afrikane.
Gjykata Ndërkombëtare Penale është themeluar në vitin 2002 për të ndjekur penalisht raste të dyshimta të gjenocidit, krimeve kundër njerëzimit, krimeve të luftës dhe agresionit.
Nga 33 rastet e hapura që nga themelimi, në të gjitha prej tyre, përpos njërit, ka qenë i përfshirë një shtet afrikan.
Tërheqja e një shteti nga GjNP-ja hyn zyrtarisht në fuqi një vit pasi gjykata e pranuar njoftimin.
Në Burkina Faso, Mali dhe Niger, në pushtet janë qeveri ushtarake pas puçeve që u organizuan atje mes viteve 2020 e 2023. Ushtritë e tyre janë ballafaquar me akuza për krime kundër civilëve, kur dhuna në rajon është përshkallëzuar për shkak të luftës kundër grupeve xhihadiste të lidhura me ISIS-in dhe al-Qaedan.