Koreja e Veriut ekzekuton njerëzit që shikojnë filma të huaj, zbulon OKB

Lajme

Gazeta Express

12/09/2025 12:29

Qeveria e Koresë së Veriut po zbaton gjithnjë e më shumë dënimin me vdekje, përfshirë për njerëzit që kapen duke parë dhe ndarë filma dhe drama televizive të huaja, zbuloi një raport i rëndësishëm i OKB-së.

Diktatura, e cila mbetet kryesisht e izoluar nga bota, po i nënshtron gjithashtu njerëzit ndërsa kufizon më tej liritë e tyre, shtoi raporti.

Zyra e OKB-së për të Drejtat e Njeriut zbuloi se gjatë dekadës së fundit shteti i Koresë së Veriut kishte forcuar kontrollin mbi “të gjitha aspektet e jetës së qytetarëve”.

“Asnjë popullsi tjetër nuk është nën kufizime të tilla në botën e sotme”, përfundoi ai, duke shtuar se mbikëqyrja ishte bërë “më e përhapur”, e ndihmuar pjesërisht nga përparimet në teknologji.

Komisioneri i Lartë i OKB-së për të Drejtat e Njeriut, Volker Türk, tha se nëse kjo situatë vazhdon, koreano-veriorët “do t’i nënshtrohen më shumë vuajtjeve, shtypjes brutale dhe frikës që kanë duruar për kaq gjatë”.

Raporti, i cili bazohet në më shumë se 300 intervista me njerëz që janë arratisur nga Koreja e Veriut në 10 vitet e fundit, zbuloi se dënimi me vdekje po përdoret më shpesh.

Të paktën gjashtë ligje të reja janë futur që nga viti 2015 që lejojnë dhënien e dënimit.

Një krim që tani mund të dënohet me vdekje është shikimi dhe ndarja e përmbajtjes së medias së huaj, siç janë filmat dhe dramat televizive, ndërsa Kim Jong Un punon për të kufizuar me sukses aksesin e njerëzve në informacion.

Të arratisurit u thanë studiuesve të OKB-së se që nga viti 2020 e tutje ka pasur më shumë ekzekutime për shpërndarjen e përmbajtjes së huaj.

Ata përshkruan se si këto ekzekutime kryhen nga skuadrat e pushkatimit në publik për të mbjellë frikë tek njerëzit dhe për t’i dekurajuar ata nga shkelja e ligjit.

Kang Gyuri, e cila u arratis në vitin 2023, tha se tre nga miqtë e saj u ekzekutuan pasi u kapën me përmbajtje të Koresë së Jugut.

Ajo ishte në gjyqin e një miku 23-vjeçar i cili u dënua me vdekje.

“Ai u gjykua së bashku me kriminelët e drogës. Këto krime trajtohen njësoj tani”, tha ajo, duke shtuar se që nga viti 2020 njerëzit ishin bërë më të frikësuar.

Përvoja të tilla bien ndesh me atë që populli i Koresë së Veriut kishte pritur nga dekada e kaluar.

Kur udhëheqësi aktual Kim Jong Un erdhi në pushtet në vitin 2011, të arratisurit që u intervistuan thanë se shpresonin që jeta e tyre do të përmirësohej, pasi Kim kishte premtuar se nuk do të kishin më nevojë të “shtrëngonin rripat” – që do të thotë se do të kishin mjaftueshëm për të ngrënë.

Ai premtoi të rriste ekonominë, ndërsa do të mbronte vendin duke zhvilluar më tej armët bërthamore.

Por raporti zbuloi se që kur Kim shmangu diplomacinë me Perëndimin dhe SHBA-në në vitin 2019, duke u përqendruar në programin e tij të armëve, kushtet e jetesës së njerëzve dhe të drejtat e njeriut ishin “degraduar”.

Pothuajse të gjithë të intervistuarit thanë se nuk kishin mjaftueshëm për të ngrënë dhe të hash tre vakte në ditë ishte një “luks”.

Gjatë pandemisë Covid, shumë të arratisur thanë se kishte pasur një mungesë të madhe ushqimi dhe njerëzit në të gjithë vendin vdisnin nga uria.

Në të njëjtën kohë, qeveria mori masa të ashpra ndaj tregjeve informale ku familjet do të tregtonin, duke e bërë më të vështirë për ta që të siguronin jetesën.

Gjithashtu e bëri pothuajse të pamundur arratisjen nga vendi, duke shtrënguar kontrollet përgjatë kufirit me Kinën dhe duke urdhëruar trupat të qëllonin ata që përpiqeshin të kalonin kufirin.

“Në ditët e para të Kim Jong Un, kishim njëfarë shprese, por kjo shpresë nuk zgjati shumë”, tha një grua e re që iku në vitin 2018 në moshën 17 vjeç.

“Qeveria gradualisht i bllokoi njerëzit nga sigurimi i jetesës në mënyrë të pavarur dhe vetë akti i jetesës u bë një torturë e përditshme”, dëshmoi ajo para studiuesve.

Raporti i OKB-së tha se “gjatë 10 viteve të fundit, qeveria ka ushtruar kontroll pothuajse total mbi njerëzit, duke i lënë ata të paaftë të marrin vendimet e tyre” – qofshin ato ekonomike, sociale apo politike.

Raporti shtoi se përmirësimet në teknologjinë e mbikëqyrjes kishin ndihmuar në bërjen e kësaj të mundur.

Një i arratisur tha se këto masa të rrepta qeveritare kishin për qëllim “të bllokonin sytë dhe veshët e njerëzve”.

“Është një formë kontrolli që synon të eliminojë edhe shenjat më të vogla të pakënaqësisë ose ankesës”, thanë ata, duke folur në mënyrë anonime.

Raporti zbuloi gjithashtu se qeveria po përdor më shumë punë të detyruar sesa një dekadë më parë.

Njerëz nga familje të varfra rekrutohen në “brigada shokuese” për të kryer detyra fizikisht të vështira, të tilla si ndërtimi ose punë në miniera.

Punëtorët shpresojnë se kjo do të përmirësojë statusin e tyre shoqëror, por puna është e rrezikshme dhe vdekjet janë të zakonshme.

Megjithatë, në vend që të përmirësojë sigurinë e punëtorëve, qeveria i lavdëron vdekjet, duke i etiketuar ato si një sakrificë për Kim Jong Un.

Në vitet e fundit, ajo madje ka rekrutuar mijëra jetimë dhe fëmijë rruge, pohon raporti.

Ndryshe, ky hulumtim i fundit vjen pas një raporti të ri të komisionit hetimor të OKB-së në vitin 2014, i cili zbuloi, për herë të parë, se qeveria e Koresë së Veriut po kryente krime kundër njerëzimit.

Disa nga shkeljet më të rënda të të drejtave të njeriut u zbuluan se po ndodhnin në kampet famëkeqe të burgjeve politike të vendit, ku njerëzit mund të mbyllen për jetë dhe të “zhduken”.

Ky raport i vitit 2025 zbulon se të paktën katër nga këto kampe janë ende në funksion, ndërsa të paraburgosurit në burgjet e rregullta ende torturohen dhe abuzohen.

Shumë të arratisur thanë se kishin parë të burgosur që vdisnin nga keqtrajtimi, puna e tepërt dhe kequshqyerja, megjithëse OKB-ja dëgjoi për “disa përmirësime të kufizuara” në objekte, duke përfshirë “një rënie të lehtë të dhunës nga rojet”.

Tani, OKB-ja po bën thirrje që situata t’i kalohet Gjykatës Ndërkombëtare Penale në Hagë.

Megjithatë, që kjo të ndodhë, do të duhej të referohej nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së.

Që nga viti 2019, dy nga anëtarët e saj të përhershëm, Kina dhe Rusia, kanë bllokuar vazhdimisht përpjekjet për të vendosur sanksione të reja ndaj Koresë së Veriut. /Telegrafi