Oda Ekonomike e Kosovës, së bashku me Shoqatën e saj të Prodhuesve të Kosovës, rithekson se dalja e detyruar e bizneseve në tregun e lirë të energjisë po krijon pasoja të rënda financiare për sektorin prodhues dhe ekonominë në tërësi.
Sipas OEK, bazuar në të dhënat preliminare, konsumi vjetor i bizneseve të përfshira në tregun e lirë vlerësohet të jetë rreth 550 GWh. Me çmimet aktuale të ofruara në tregun e lirë, kjo përkthehet në një kosto minimale prej rreth 120 milionë euro në vit.
“Nga kjo rezulton një dëm mesatar prej rreth 328 mijë euro në ditë, respektivisht rreth 10 milionë euro në muaj, si pasojë e moszbatimit të aktgjykimit të Gjykatës Komerciale nga ZRrE”, thuhet në reagimin e OEK-ut.
Sipas OEK-ut, një tjetër barrë e rëndë financiare për bizneset është kërkesa e operatorëve të furnizimit për të paguar paraprakisht dy muaj depozitë në momentin e nënshkrimit të kontratave, që përllogaritet të arrijë në rreth 20 milionë euro para të gatshme.
“Shumë biznese, për shkak të mungesës së likuiditetit, janë detyruar të financohen nga bankat, duke paguar edhe interesa shtesë”, thuhet më tej në reagim.
Më tej thuhet se duke marrë parasysh edhe faturat e KEK-ut të cilat kanë afate pagese shumë të shkurtra, vlerësohet se vetëm gjatë muajit gusht 2025 bizneset do të jenë të detyruara të paguajnë rreth 50 milionë euro para të gatshme, përfshirë edhe shumën e depozitave.
“Kjo situatë po e tkurr ndjeshëm likuiditetin në treg, po rrit kostot financiare të bizneseve dhe po dëmton seriozisht qëndrueshmërinë dhe konkurrueshmërinë e sektorit prodhues në Kosovë.
Të gjitha vlerat e përmendura më sipër janë të përllogaritura bazuar në konsumin vjetor dhe çmimet e ofruara aktualisht në tregun e lirë të energjisë”, thuhet në reagim.
OEK kërkon sërish nga ZRRE-ja pezullimin e vendimit për tregun energjetik.
“Kërkojmë sërish pezullim të vendimit të ZRrE-së për daljen në treg të lirë, për të ruajtur ekonominë e vendit, mbrojtjen e biznesit dhe asetin më të vlefshëm – qytetarin e Republikës së Kosovës. Sot pezullimi i vendimit të ZRrE-së është akt patriotik”, thuhet në njoftim.
Bizneset vazhdimisht kanë protestuar në Prishtinë për të kundërshtuar vendimin e ZRRE-së, që sipas tyre shkakton barrë të rëndë për kompanitë vendore dhe ekonominë e Kosovës. Në anën tjetë Qeveria e Kosovës nuk mori parasysh asnjë herë kërkesat e komunitetit të biznesit për shtyrje të vendimit.
Ndërsa, sipas komunitetit të biznesit vendimi ZRRE-së rrezikon largimin masiv të mijëra punëtorëve, uljen e prodhimit dhe rritjen e importit.