Gjykata e Lartë e Francës anulon urdhër-arrestin për Bashar al-Assad

Lajme

Gazeta Express

25/07/2025 23:39

Gjykata më e lartë e Francës ka anuluar një urdhër arresti për ish-udhëheqësin sirian Bashar al-Assad, i akuzuar për bashkëfajësi në krime lufte dhe krime kundër njerëzimit gjatë luftës civile në Siri.

Gjykata e Kasacionit e shpalli të pavlefshëm urdhrin, duke u mbështetur në të drejtën ndërkombëtare, e cila u garanton krerëve të shteteve imunitet personal nga ndjekja penale në gjykatat e huaja, për aq kohë sa janë në detyrë.

Gjykatësit vendosën se nuk kishte përjashtime nga kjo rregullore, por theksuan se vendimi i tyre nuk pengon lëshimin e një urdhri të ri arresti, tani që Assad nuk është më kryetar shteti. Që nga dhjetori 2024, Assad jeton në mërgim në Rusi, pasi rebelët e mbështetur nga Turqia morën kontrollin e Sirisë.

Mariana Pena, këshilltare e lartë juridike në Nismën për Drejtësi të Shoqërisë së Hapur (OSJI), tha se ky vendim përbën një “mundësi të humbur” për gjykatën që të krijonte një përjashtim nga imuniteti për krerët e shteteve të akuzuar për krimet më të rënda, por shtoi se fushata për ta sjellë Assad-in para drejtësisë do të vazhdojë.

Një gjykatë franceze kishte lëshuar urdhrin ndërkombëtar të arrestit në nëntor 2023, në përgjigje të dy sulmeve me armë kimike në Siri.

Në të parin, në gusht 2013, besohet se gazi i ndaluar sarin vrau mbi 1,000 persona, përfshirë qindra fëmijë, në lagjen Ghouta të Damaskut lindor. Në të dytin, në prill 2018, 450 persona u plagosën në qytetet Adra dhe Douma.

Çështja që çoi në lëshimin e urdhrit të arrestit u ngrit nga palë civile, përfshirë të mbijetuar të sulmeve, Qendrën Siriane për Median dhe Lirinë e Shprehjes, si dhe OSJI-në.

Kërkesa për anulimin e tij u bë fillimisht nga zyra franceze për kundër-terrorizmin, me arsyetimin e imunitetit të kreut të shtetit. Vitin e kaluar, gjykata e apelit në Paris e konfirmoi vlefshmërinë e urdhrit pas kërkesës për anulim, por zyra e kundër-terrorizmit dhe ajo e prokurorisë publike paraqitën një ankim të ri.

Në seancën e apelimit, OSJI argumentoi se imuniteti nuk duhet të zbatohet në rastet kur udhëheqësit kryejnë krime të rënda kundër popullsisë së tyre.

Franca ka lëshuar më herët urdhra ndërkombëtarë arresti për tre zyrtarë të tjerë të lartë sirianë, përfshirë vëllanë e ish-udhëheqësit, Maher al-Assad, për bashkëfajësi në krime lufte dhe krime kundër njerëzimit. Gjykata e Kasacionit nuk është shprehur për këto urdhra, të cilët mbeten ende në fuqi.

Sulmi me sarin në vitin 2013 pothuajse çoi në ndërhyrje ushtarake të SHBA në luftën civile siriane. Barack Obama, atëherë president i SHBA-së, kishte paralajmëruar Assad-in se përdorimi i armëve kimike do të përbënte një “vijë të kuqe”, por më pas hoqi dorë nga ndërhyrja ushtarake pasi Siria pranoi të çmontonte arsenalin e saj kimik.