CNN: Kina po e arrin SHBA-në në teknologjinë e trurit, duke rivalizuar kompani si Neuralink e Elon Musk

Lajme

Gazeta Express

22/07/2025 11:13

“Dua të ha” u shfaq në karaktere kineze në një kompjuter në një spital publik në Pekinin qendror. Fjalët u formuan nga mendimet e një gruaje 67-vjeçare me sklerozë laterale amiotrofike (ALS), e njohur gjithashtu si Sëmundja e Lou Gehrig, që nuk është në gjendje të flasë.

Demonstrimi, i kapur në video në mars nga Stacioni i Radios dhe Televizionit të Pekinit, ishte pjesë e një prove klinike që përfshinte pesë pacientë të cilëve u ishte implantuar një çip me madhësinë e një monedhe të quajtur Beinao-1, një ndërfaqe truri-kompjuter (BCI) pa tela – një teknologji e udhëhequr nga shkencëtarë në SHBA, por në të cilën ekspertët thonë se Kina po arrin shpejt, raporton CNN.

Luo Minmin, drejtor i Institutit Kinez për Kërkime të Trurit (CIBR) dhe shkencëtari kryesor pas provës, tha se kishte një nevojë “shumë të fortë” për teknologjinë BCI, duke shtuar se kishin qenë “të tejmbushur” nga kërkesat e pacientëve të mundshëm.

“Pacientët po thoshin se kjo ndjesi është e mrekullueshme, sikur të mund të fitojnë ose rifitojnë kontrollin mbi muskulaturën e tyre”, i tha ai CNN-it në maj gjatë një interviste të rrallë në laboratorin e tij, i cili ndodhet një orë me makinë larg Spitalit Xuanwu të Pekinit, ku u zhvillua prova.

Luo tha se teknologjia po tregonte “saktësi të lartë” në deshifrimin e sinjaleve nga truri i pacientëve dhe në përkthimin e tyre në tekst të folur ose lëvizje makinerish. Ekipi i tij planifikon t’i përshpejtojë provat njerëzore duke implantuar çipa në 50 deri në 100 pacientë të tjerë gjatë vitit të ardhshëm.

“Shpresojmë që ta përshpejtojmë këtë proces”, tha ai. “Nëse vërtetohet se është i sigurt dhe efektiv… mund të përdoret klinikisht në të gjithë botën”.

Që nga maji, Beinao-1 thotë se ka gjithsej pesë pacientë me implante, po aq sa Neuralink e Elon Musk. Një kompani tjetër amerikane, Synchron, me investitorë si Jeff Bezos dhe Bill Gates, ka zhvilluar prova me 10 pacientë, gjashtë në Shtetet e Bashkuara dhe katër në Australi.

Maximilian Riesenhuber, profesor i neuroshkencës në Universitetin Georgetown, i cili nuk ishte i përfshirë në provat e Beinao, i tha CNN-it se, megjithëse Kina ka nisur më vonë se SHBA, ajo po bën përparime.

Udhëheqësi kinez Xi Jinping ka synuar prej kohësh ta shndërrojë vendin e tij në një fuqi shkencore dhe ekonomike. Në mars, ai shkroi në media shtetërore se industria teknologjike ishte bërë “vija e parë” dhe “fusha kryesore e betejës” së konkurrencës globale. Ambiciet e tij kanë nxitur shqetësime në SHBA, duke rezultuar në një luftë të vazhdueshme teknologjike, veçanërisht në industrinë e gjysmëpërçuesve.