Trupi ynë është mozaik kërpudhash, disa shkencëtarë mendojnë se ato mund të ndikojnë në tru

Lajme

Gazeta Express

20/07/2025 17:53

Kërpudhat brenda trupit tonë mund të kenë një ndikim shumë më të madh në shëndetin tonë sesa u kemi dhënë rëndësi deri më tani, shkruan BBC.

Mes miliona formave të vogla të jetës që jetojnë mbi dhe brenda trupit tonë ndodhen pafundësisht lloje kërpudhash. Lëkura jonë është një mozaik i tyre, membranat brenda hundës dhe vaginës janë plot me to, dhe kërpudhat jetojnë edhe bashkë me bakteret brenda zorrëve tona.

Ndërsa disa kërpudha mund t’i marrim nga nënat tona në lindje, kërpudha të reja gjithashtu hyjnë vazhdimisht në trupin tonë; ne konsumojmë maja sa herë që pimë birrë ose hamë bukë, dhe thithim spore kërpudhore që pluskojnë në ajër me çdo frymëmarrje. Shumë prej këtyre kërpudhave eliminohen shpejt nga sistemi ynë imunitar, por të tjerat janë pasagjerë të përkohshëm ose njohje afatgjata.

Së fundmi, shkencëtarët kanë filluar të studiojnë se si mund të ndikojnë kërpudhat tona të brendshme në trurin, mendjen dhe sjelljen tonë.

Mjekët kanë ditur prej kohësh se kërpudhat mund të shkaktojnë infeksione të rrezikshme në tru. Por studiuesit tani po zbulojnë edhe shenja interesante – megjithëse ndonjëherë të debatueshme – se këta mikroorganizma mund të kenë edhe efekte të tjera neurologjike te njerëzit.

Kjo ide mund të sjellë ndër mend imazhet e kërpudhës që zombifikon njerëzit në serialin apokaliptik të HBO-së The Last of Us. Por ndërsa shkencëtarët bien dakord se ideja që kërpudhat ta marrin kontrollin e plotë mbi trupin tonë është e pamundur, ata po hetojnë me seriozitet nëse disa kërpudha brenda nesh mund të kontribuojnë në sëmundje që e dëmtojnë trurin, ose nëse kërpudhat që jetojnë në zorrë mund të ndikojnë në sjelljen dhe shëndetin tonë mendor.

Ekspertët thonë se nevojiten shumë më tepër kërkime. Por këto mundësi janë të rëndësishme për t’u studiuar – si për të kuptuar marrëdhëniet e thella dhe komplekse me mikrobet brenda nesh, ashtu edhe për të eksploruar mënyra të reja për ta përmirësuar shëndetin tonë.

Në përgjithësi, njerëzit janë mjaft të mirë në rezistencën ndaj kërpudhave (temperatura jonë e ngrohtë e trupit e bën të vështirë për to të nguliten). Dhe shumë nga kërpudhat që ia dalin, mund të jenë në fakt të dobishme për ne, ndoshta duke përkrahur sistemin tonë imunitar ose duke ndihmuar në shërimin e plagëve, thotë mikrobiologu Matthew Olm nga Universiteti i Kolorados në Boulder, SHBA. “Do të thoja se kërpudhat janë patjetër një pjesë thelbësore e të qenit një njeri i shëndetshëm”, thotë ai.

Por shumë kërpudha të tjera mund të shkaktojnë infeksione, nga këmbët e sportistit te kandidiaza. Kjo ndodh kur përballemi me kërpudha të reja, të dëmshme nga mjedisi, ose kur kërpudhat që bashkëjetojnë natyrshëm me ne nën kushte të caktuara nxisin një shtim të papritur në numër, thotë Rebecca Drummond, imunologe e kërpudhave në Universitetin e Birminghamit, MB.