Shkencëtarët zbulojnë se një dietë e njohur ul rrezikun e demencës

Ushqimi/Dieta

Gazeta Express

03/06/2025 21:29

Një dietë e pasur me perime me gjethe jeshile, manaferra, arra, vaj ulliri dhe peshk mund të ulë rrezikun e demencës me 25 për qind, sipas shkencëtarëve.

E quajtur dieta MIND—shkurtim për “Mediterranean-Dash Diet Intervention for Neurodegenerative Delay”— kjo mënyrë ushqyerjeje kombinon tiparet kryesore të dietës mesdhetare me një ulje të ndjeshme të konsumit të kripës, për të ndihmuar në kontrollin e tensionit të gjakut.

Shkencëtarët amerikanë, të cilët analizuan zakonet ushqimore të më shumë se 90,000 njerëzve për më shumë se një dekadë, zbuluan se ata që e ndiqnin nga afër dietën MIND e ulin rrezikun e kësaj sëmundjeje që vjedh kujtesën me një të katërtën – pavarësisht moshës kur e filluan.

Dr. Song-Yi Park, eksperte e ushqyerjes nga Universiteti i Hawaiit dhe autore kryesore e studimit, tha se rezultatet tregojnë rëndësinë e dietës për parandalimin e demencës.

“Modelet e shëndetshme ushqimore në mes dhe vonë në jetë mund të parandalojnë Alzheimerin dhe format e ngjashme të demencës,” tha ajo – transmeton GazetaExpress.

“Kjo sugjeron se asnjëherë nuk është vonë për të përvetësuar një dietë të shëndetshme.”

Më parë, përfitimet e dietës për kujtesën janë vërejtur tek gratë e moshuara.

Një kërkim i publikuar vitin e kaluar nga shkencëtarë në Ohio zbuloi një ulje prej 6 për qind të rrezikut për dëmtim njohës tek gratë që ndiqnin dietën më rreptësisht – por nuk u vu re ndonjë rrezik i ulur për burrat që bënin të njëjtën gjë.

Megjithatë, studimi aktual, i paraqitur në takimin vjetor të Shoqatës Amerikane për Ushqyerjen në Orlando, analizoi dietat e 93,000 burrave dhe grave të moshës midis 45-75 vjeç.

Pjesëmarrësit u monitoruan një dekadë më vonë për të vlerësuar dietën e tyre përsëri.

Analiza tregoi se burrat dhe gratë që e ndoqën më me përpikëri dietën MIND ishin më pak të prirur të zhvillonin demencë.

Ata që përmirësuan përkushtimin e tyre ndaj dietës MIND gjatë studimit përjetuan uljen më të madhe të rrezikut – 25 për qind.

Gjetjet janë paraprake dhe nuk janë ende të publikuara plotësisht apo të rishikuara nga kolegët.

Një përmbledhje e saktë se si studiuesit matën përkushtimin ndaj dietës MIND nuk është e disponueshme.

Megjithatë, studime të ngjashme më parë kanë përdorur një sistem pikësh.

Për shembull, jepen pikë për konsumimin e tre ose më shumë porcioneve ditore të drithërave të plota (si orizi kaf dhe tërshëra) dhe të gjashtë ose më shumë porcioneve javore të perimeve me gjethe jeshile.

Konsumimi i më pak se katër porcioneve javore të mishit të kuq gjithashtu konsiderohet një karakteristikë kyçe e dietës, si dhe maksimumi një porcion ushqimesh të shpejta ose të skuqura çdo javë.

Shkencëtarët kanë sugjeruar më parë se nivelet e larta të përbërësve antioksidantë në dietën MIND mund të mbrojnë trurin nga inflamacionet e dëmshme që nxisin demencën.

Mendohet se deri në katër nga dhjetë raste të demencës lidhen me faktorë të stilit të jetesës, si dieta e dobët dhe mungesa e aktivitetit fizik.

Rreth 944,000 njerëz në MB mendohet se jetojnë me demencë, ndërsa kjo shifër është rreth 7 milionë në SHBA.

Një analizë e fundit nga Shoqata e Alzheimerit vlerësoi se kostoja totale vjetore e demencës për MB është 42 miliardë paund në vit, me familjet që bartin barrën më të madhe.

Një popullsi që po plaket do të thotë që këto kosto – që përfshijnë humbjen e të ardhurave të kujdestarëve jo të paguar – pritet të rriten në 90 miliardë paund në 15 vitet e ardhshme. /GazetaExpress/