string(91) "shprehia-per-te-cilen-shumica-e-prinderve-jane-fajtore-qe-po-shkaterrojne-trurin-e-femijeve"

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

06/05/2025 22:00

Shprehia për të cilën shumica e prindërve janë fajtorë që po “shkatërrojnë” trurin e fëmijëve

Keshilla Mjekësore

Gazeta Express

06/05/2025 22:00

Prindërit që përdorin shpesh telefonin ose tabletin pranë fëmijëve të tyre mund të jenë duke dëmtuar trurin e pasardhësve të tyre dhe duke mbjellë farat e problemeve të shëndetit mendor, sugjerojnë të dhënat.

Studiues australianë analizuan të dhënat nga 15,000 fëmijë nën moshën pesë vjeç dhe zbuluan se ata fëmijë që kishin prindër që përdornin teknologjinë në praninë e tyre performuan dobët në detyra që kërkonin planifikim, organizim dhe përqendrim.

Këta fëmijë gjithashtu kishin më shumë vështirësi me ndarjen (shpërndarjen) dhe me rregullimin e emocioneve të tyre.

Ndërsa prindërit janë paralajmëruar prej kohësh që të kufizojnë përdorimin e ekranit nga fëmijët e tyre, të dhënat e reja sugjerojnë se edhe përdorimi i ekranit nga ana e prindërve mund të ketë një efekt po aq negativ.

Studiuesit thanë se ndikimi i dëmshëm tek fëmijët ndodhte pavarësisht nëse ekrani po e shpërqendronte prindin nga ndërveprimi me fëmijën apo jo.

Duke shkruar për zbulimet e tyre në revistën JAMA Pediatrics, shkencëtarët nga Universiteti i Wollongong në Uellsin e Ri Jugor thanë se përdorimi i ekranit nga prindërit çon në “më pak mundësi për fëmijët që të angazhohen në aktivitete që nxisin zhvillimin e aftësive njohëse”.

Ata shtuan se ndjenja e shpërfilljes ka gjasa të nxisë frustrimin dhe emocione të tjera negative tek fëmijët, si dhe egoizmin.

Studimet e mëparshme kanë sugjeruar se deri në 70 për qind e prindërve raportojnë se përdorin teknologjinë gjatë kohës që luajnë apo hanë me fëmijët, shpesh disa herë në ditë.

Për këtë raport, shkencëtarët analizuan të dhënat nga 21 studime mbi përdorimin e teknologjisë nga prindërit.

Një gjetje e dukshme ishte se këta fëmijë kishin një rrezik të shtuar për të përjetuar emocione negative, si ato që lidhen me depresionin dhe ankthin – për shembull, trishtim, frikë dhe shqetësim.

“Kur prindërit angazhohen shpesh me pajisje me ekrane në praninë e fëmijëve, përpjekjet e fëmijëve për të ndërvepruar apo për të kërkuar vëmendje mund të hasin përgjigje të vonuara, shpërfillëse, sipërfaqësore apo edhe të munguar,” shkruan autorët.

Të dhëna të tjera treguan se këta fëmijë ishin gjithashtu më të prirë për shpërthime të jashtme zemërimi, impulsivitet dhe thyerje rregullash.

“Prindërit janë mësuesit e parë dhe më të rëndësishëm për fëmijët, dhe frustrimi i fëmijëve mund të vijë nga përgjigje të paqëndrueshme,” shtuan autorët, transmeton GazetaExpress.

Studiuesit thanë se përmbledhja e tyre ishte e para në llojin e saj, dhe ende ka pyetje pa përgjigje mbi ndikimin e përdorimit të teknologjisë nga prindërit në zhvillimin e fëmijëve.

Autorët thanë se studime të tjera duhet të shqyrtojnë periudhat kohore të përdorimit të teknologjisë nga prindërit që janë veçanërisht të dëmshme, si dhe llojin e aktivitetit dixhital që është më shpërqendrues.

“Rregullimi dhe kontrolli i përdorimit të pajisjeve pranë fëmijëve mund të ndihmojë në zbutjen e efekteve të mundshme negative,” shkruan ata.

Organizata Botërore e Shëndetësisë rekomandon që fëmijët nën moshën dy vjeç të mos kenë aspak kohë të dedikuar për ekran.

Fëmijët nga dy deri në katër vjeç duhet të kenë vetëm një orë në ditë kohë për ekran, shton organizata e mbështetur nga OKB-ja.

Fëmijët që kalojnë shumë kohë duke përdorur ekrane dihet se kanë një rrezik më të lartë për një sërë problemesh shëndetësore dhe të sjelljes, nga dobësimi i shikimit te vështirësitë për të rregulluar emocionet. /GazetaExpress/